OPERACJA SAMUM

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1999
• Premiera:
  1999. 05. 07
• Gatunek:
  Film sensacyjny
• Barwny (negatyw: Kodak), dźwięk: Dolby Digital, 88 min
  
  Lokacje: Turcja, wydmy Grochalskie Piachy w Puszczy Kampinowskiej, Warszawa (ogród zoologiczny przy ul. Ratuszowej 1/3, Plac Zbawiciela).

"Operacja Samum" to filmowa wariacja Władysława Pasikowskiego na temat autentycznych, choć bardzo zagadkowych wydarzeń. Chodzi o ujawnioną przez "Washington Post" brawurową akcję polskiego wywiadu w Iraku, tuż przed wybuchem wojny w Zatoce Perskiej. CIA miała wówczas poprosić nasze służby specjalne o pomoc w wywiezieniu amerykańskich szpiegów, którzy namierzeni przez iracki wywiad znaleźli się w bardzo nieciekawym położeniu. Bezprecedensowa misja polskiego wywiadu zakończyła się sukcesem, lecz jej okoliczności i personalia uczestników utajniono. I gdyby nie wścibstwo amerykańskich żurnalistów, "Operacja Samum" zapewne nigdy by nie powstała. Tym bardziej że niechętnym okiem na zamiary filmowców patrzył też Gromosław Czempiński, szef polskiego wywiadu podczas irackiej akcji, który - jak sam powiedział - długo i skutecznie blokował przyznanie pieniędzy na projekt Pasikowskiego. Zmienił jednak zdanie pod wpływem narastającej w mediach krytyki służb specjalnych i w rezultacie został merytorycznym konsultantem filmu, co oczywiście nie znaczy, że doszło do jakiegokolwiek naruszenia tajemnicy państwowej.
Główną rolę w "Operacji..." gra Marek Kondrat. On to nakłonił Władysława Pasikowskiego, by po raz pierwszy zrealizował film na podstawie cudzego scenariusza. Tekst Dutkiewicza i Bruttera tak bardzo przypadł aktorowi do gustu, że zdecydował się zostać współproducentem filmu. "Irackie" sceny plenerowe powstały w Turcji. Muzykę do "Operacji..." napisał sam Goran Bregovic.
Józef Mayer, kiedyś as polskiego wywiadu postanawia ratować aresztowanego i uwięzionego w Iraku syna. Rozpoczyna działania na własną rękę i wyrusza w bardzo ryzykowną podróż. Nie zdaje sobie sprawy, że uwolnienie syna nie będzie jego jedyną misją. Byli szefowie, za jego plecami knują spisek. Chcą wykorzystać Mayera jako przynętę na irackie służby bezpieczeństwa. Jego prywatna akcja ma odwrócić uwagę i zmylić czujność tajnej policji Saddama Hussaina. Polacy mają w tym czasie do wykonania bardzo ważne, niebezpieczne i politycznie delikatne zadanie - muszą wyprowadzić z Iraku amerykańskich szpiegów.
W filmie prawda miesza się z fikcją. W jakich proporcjach? Tego najprawdopodobniej nie dowiemy się nigdy. Szczegóły prawdziwej akcji są objęte tajemnicą państwową. Wiemy jedynie, że w jej wyniku udało się uratować amerykańskich szpiegów i razem z nimi wywieźć z Iraku tajne mapy. Akcja miała miejsce tuż przed wojną w Zatoce Perskiej. Jej bohaterowie pozostaną na zawsze anonimowi. Twarze i nazwiska będą mieli jedynie w filmie Władysława Pasikowskiego. Broński i Kosiński - tak nazywają się filmowi szpiedzy, w których role wcielili się Bogusław Linda i Olaf Lubaszenko. Film Władysława Pasikowskiego z założenia nie miał być wiernym odtworzeniem historii. Prawdziwe wydarzenia posłużyły tu do stworzenia atmosfery wokół fikcyjnej, szpiegowskiej intrygi. Na ich tle rozgrywają się dramatyczne losy ojca i syna - Józefa i Pawła Mayerów. Pojawi się między nimi piękna kobieta - żywiołowa i intrygująca agentka izraelskich służb specjalnych, Karen. To przez nią rozpoczną się wszystkie kłopoty Pawła. Józef Mayer jest chory na serce. Ma świadomość tego, że z jego zdrowiem nie jest najlepiej. Wiadomość o uwięzieniu syna spada na niego jak grom z jasnego nieba. Wie, że może liczyć tylko na siebie i wypróbowane od dawna metody działania. Zdaje sobie sprawę, że Irak, a w szczególności irackie więzienie to nie żarty. Jaką ma gwarancję, że syn jest faktycznie niewinny? Czy rzeczywiście w nic się nie wplątał? Co Irakijczycy mają mu do zarzucenia? Na te pytania nie zna odpowiedzi. Aresztowanie jego syna zbiega się w czasie z przygotowywanym przez polski wywiad na prośbę CIA wywiezieniem ważnych amerykańskich szpiegów z Iraku. To sprawa najwyższej wagi państwowej, być może jedyna okazja, by udowodnić Amerykanom wiarygodność polskich służb, zaprezentować prawdziwe zawodowstwo i odwagę. Gra toczy się o dużą stawkę, ale czy aż tak wysoką, żeby świadomie "wystawiać" jednego z najlepszych i najbardziej zasłużonych oficerów? Czy byli szefowie i koledzy będą na tyle bezwzględni, żeby z pełną premedytacją ryzykować życie Mayera? Przecież szansa na to, że wyjdzie z akcji cało jest bliska zeru...

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Varia

pokaż