LEKCJA MARTWEGO JĘZYKA

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1979
• Premiera:
  1979. 09. 07
• Gatunek:
  Film psychologiczny, Film obyczajowy
• Barwny, 2879 m, 96 min
  
  Lokacje: m.in. Zgierz, Drwalewo k. Grójca (dwór), stacja PKP Lesko Łukawica, Serock (rynek, drewniane domy przy ul. Farnej), Ulucz (cerkiew), rzeka San.

Scenariusz filmu napisał Janusz Majewski na podstawie książki Andrzeja Kuśniewicza "Lekcja martwego języka". Akcja powieści i filmu rozgrywa się w ostatnich miesiącach I wojny światowej, w małym galicyjskim miasteczku. Choć losy Europy decydują się daleko stąd, także i tutaj czuje się, że koniec monarchii austro-węgierskiej jest już bliski. "Po tej wojnie ludzkość już nigdy nie wróci do stanu młodzieńczej wiary w ideały (...) Dekadenckie spleeny, szukanie symboli, opary opium i romanse ze śmiercią - teraz wulgarnie i dosłownie zmaterializowały się. Teraz był zapach prochu i krwi, prawdziwe cierpienie i prawdziwa śmierć" - tak scharakteryzował ten czas Janusz Majewski.
Bohater filmu, młody porucznik c.k. ułanów, Alfred Kiekeritz, ze względu na zaawansowaną gruźlicę przesunięty zostaje na tyły frontu. W galicyjskiej mieścinie Turka pełni funkcję komendanta punktu etapowego. Mieszka w żydowskim, obskurnym hoteliku - jest w nim jedynym gościem. Nie czuje się tu jednak dobrze. Męczą go ataki kaszlu, gorączka, doskwiera nuda i razi prymitywizm otaczających go warunków i ludzi. Kiekeritz jest bowiem estetą, a przynajmniej za takiego się uważa. Ma świadomość, że jego życie dobiega końca i w tych ostatnich chwilach pragnie nadać mu jakiś sens. Kolekcjonuje dzieła sztuki, które odsyła do swej matki mieszkającej w Grazu. Zatrzymuje sobie jedynie miniaturową kopię Diany Efeskiej, którą znalazł w zgliszczach ukraińskiego dworu. Kiekeritz interesuje się także symbolizmem i zafascynowany jest śmiercią - zarówno jej doznawaniem, jak i zadawaniem. W rozmowie z porucznikiem von Trautem, który w drodze na urlop zatrzymał się w Turce, wyznaje, że najsilniejszych, wręcz boskich przeżyć doznaje, gdy trzyma człowieka na muszce i w każdej chwili może nacisnąć spust. Jednak - mimo że dowodził plutonem egzekucyjnym - dotąd jeszcze nikogo nie zabił. Któregoś dnia podczas polowania dostrzega w lesie zbiegłego jeńca rosyjskiego. Ponownie więc ma w swoich rękach życie człowieka. Zabija go. Umiera w dniu kapitulacji Austro - Węgier. Zakochana w nim dróżniczka wiezie ciało porucznika w prostej trumnie, w towarowym wagonie, do jego rodzinnego miasta.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Nagrody

schowaj

• 1979
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda za muzykę
  Andrzej Kurylewicz