PRZEZ DOTYK

• Film fabularny - telewizyjny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1985
• Premiera:
  1986. 09. 24
• Barwny, 79 min
  
  Film jest dyplomem Małgorzaty Łazarkiewicz zrealizowanym na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Fabularny debiut Magdaleny Łazarkiewicz, obsypany nagrodami na festiwalach krajowych i zagranicznych, dość długo musiał czekać na swą telewizyjną premierę. Czy powodem była drastyczność poruszanego tematu, wręcz fizjologiczny naturalizm, drażniący ton deprecjacji człowieka wobec odwiecznego rytmu biologicznego?
Oto bowiem w niewielkiej salce starego szpitala ginekologicznego na sąsiednich łóżkach spotykają się dwie kobiety. Teresa jest brzydką, chudą dziewczyną, chorą na raka. Nie chce żyć, zgwałcona przez ojca odizolowała się psychicznie od świata, nie potrafi i nie chce nawiązać kontaktu z innymi. Z wolna zapada się w nicość, czekając na rychły koniec smutnej egzystencji. Anna, piękna tancerka, szczęśliwa żona i matka kilkuletniego synka, jest po raz kolejny w ciąży. Ze wszystkich sił pragnie wyzdrowieć. Jej potężna wola życia staje się dla Teresy impulsem wiodącym do ocalenia. Od chwili, gdy zetkną się ze sobą dłonie obu kobiet, widać, jak życiodajna siła przepływa z jednej do drugiej. Ten tajemny, metafizyczny proces ma stosunkowo prostą przyczynę: serdeczność i zainteresowanie Anny, początkowo niechętnej wszelkiemu sąsiedztwu w szpitalnej sali, uaktywnia w Teresie to, co wydawało się bezpowrotnie umarłe: wolę istnienia.
Ale ów przepływ siły życia działa niczym klepsydra. Im więcej jest go w Teresie, tym słabsza iskierka ożywia istnienie Anny.
Przejmujące, wiarygodne psychologicznie kreacje stworzyły w tym filmie Maria Ciunelis w roli Teresy i Grażyna Szapołowska jako Anna. Choć "Przez dotyk" był pierwszym filmem Magdaleny Łazarkiewicz, widać w nim dojrzałość myślową, wrażliwość i indywidualność autorki, a nawiązania stylistyczne do obrazów Zanussiego, Żebrowskiego czy Bergmana, świadczą tylko na jego korzyść. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Nagrody

schowaj

• 1986
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Nagroda za rolę kobiecą
  w wyniku plebiscytu publiczności
  Grażyna Szapołowska
• 1986
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Nagroda za debiut reżyserski
  za debiut telewizyjny
  Magdalena Łazarkiewicz
• 1986
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Nagroda Publiczności
• 1986
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Nagroda im. prof. Bolesława Lewickiego uczestników seminarium dla nauczycieli
• 1987
  Złoty Ekran (przyznawany przez pismo "Ekran")
  za rolę w filmie i w spektaklach teatru telewizji; w kategorii: Kreacje aktorskie; za rok 1986
  Grażyna Szapołowska
• 1986
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda za zdjęcia
  Krzysztof Pakulski
• 1986
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda Dziennikarzy
• 1986
  Creteil (Femmes Film Festival)-Grand Prix
• 1986
  Figueira da Foz (MFF)-nagroda prezydenta miasta
• 1986
  Figueira da Foz (MFF)-nagroda miesięcznika "Revista Mulheres"
• 1986
  Wawrzyn "Radaru" (przyznawany przez tygodnik "Radar")
  Maria Ciunelis
• 1987
  Nagroda Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji
  Magdalena Łazarkiewicz
• 1986
  Gdańsk (Młode Kino Polskie)-nagroda w kategorii filmów fabularnych
  I nagroda
• 1986
  Nagroda Artystyczna Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego
  stypendium
  Magdalena Łazarkiewicz

UCIECZKA

• Film fabularny - telewizyjny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1986
• Premiera:
  1987. 08. 29
• Barwny, 71 min
  
  Film dyplomowy Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Dyplomowy film absolwenta Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego spotkał się z dużym zainteresowaniem krytyki, która wróżyła Tomaszowi Szadkowskiemu błyskotliwą karierę. Autor, wcześniej twórca dokumentów traktujących o sprawach tzw. trudnej młodzieży, podejmuje te problemy także w "Ucieczce", uhonorowanej nagrodą za debiut reżyserski w kategorii filmu telewizyjnego oraz nagrodą za zdjęcia na FPFF w Gdyni w 1986 r. Ponadto odtwórcy głównych ról: Adrianna Biedrzyńska i Zbigniew Zamachowski otrzymali wyróżnienia aktorskie na przeglądzie Młode Kino Polskie.
Obraz Szadkowskiego zwraca uwagę niebanalnym potraktowaniem tematu, sensacyjną akcją, dynamicznym montażem. Jego atutem jest również głębokie osadzenie w polskich realiach połowy lat 80. Nie przeszkodziło to krytykom dopatrywać się w filmie licznych analogii do słynnego "Lotu nad kukułczym gniazdem" Milosa Formana. Tak jak tam, dwoje bohaterów "Ucieczki" to osoby zepchnięte na margines, nie pasujące do otaczającego je świata, nie umiejące się z nim pogodzić.

Pewna siebie, odważna nastolatka, która weszła w konflikt z prawem i trafiła do zakładu poprawczego, chce się stamtąd wydostać symulując chorobę umysłową. Zostaje przewieziona pod milicyjną eskortą i w kajdankach do szpitala psychiatrycznego na badania. Na pobliskim boisku grupka pensjonariuszy zakładu zamkniętego kopie piłkę. Jeden z nich, młody chłopak w kurtce khaki i wełnianej czapce nasuniętej na czoło, z uwagą przygląda się karetce pogotowia i siedzącej w niej dziewczynie. Wykorzystując nieuwagę strażników, dziewczyna zwabia chłopaka do samochodu, a następnie nakazuje mu siąść za kierownicą i staranować bramę zakładu. Tak zaczyna się tytułowa ucieczka obojga.
Początkowo przypadkowy wspólnik jest tylko bezwolnym i posłusznym narzędziem w rękach dziewczyny. Z czasem okazuje się, że wcale nie jest takim "czubkiem", jak sądziła. Udaje niemowę, ale sprowokowany przez dziewczynę przypadkiem się odzywa. To ona jednak kieruje ucieczką. Żeby zdobyć trochę pieniędzy, sprzedaje właścicielowi warsztatu samochodowego skradzionego malucha. Stara się też dotrzeć do swego chłopaka w nadziei, że ten jej pomoże, ale czeka ją gorzkie rozczarowanie. Ukochany, zwabiony spora gotówką, związał się z nie najmłodszą właścicielką motelu. Zrozumiawszy, że może liczyć tylko na siebie, dziewczyna postanawia odstawić swego nieco kłopotliwego współtowarzysza podróży do jego rodzinnego domu. Ale niedobry to dom: nadopiekuńcza, despotyczna, pozbawiona odrobiny tolerancji matka i wyzuty z subtelniejszych uczuć ojciec. Nic więc dziwnego, że wrażliwy chłopak nie chce tam zostać i dołącza do dziewczyny. Odtąd są razem już nie z konieczności, ale z wyboru. Nie dane im jednak będzie zaznać szczęścia. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Nagrody

schowaj

• 1986
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda za debiut reżyserski
  w kategorii filmu telewizyjnego
  Tomasz Szadkowski
• 1986
  Gdańsk (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda za zdjęcia
  Krzysztof Pakulski
• 1987
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Nagroda za scenariusz
  przyznana przez redakcję "Razem"
  Tomasz Szadkowski
• 1987
  Gdańsk (Festiwal "Młode Kino Polskie")-Nagroda aktorska
  wyróżnienie
  Adrianna Biedrzyńska
  Zbigniew Zamachowski

Varia

pokaż

DZIECI ŚMIECI

• Film fabularny - telewizyjny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1986
• Premiera:
  1989. 12. 05
• Barwny, 56 min
  
  Film dyplomowy zrealizowany na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

"Dzieci śmieci" czekały na emisję 4 lata. Ukończone w 1986 roku, uhonorowane nagrodą kanału 4 londyńskiej telewizji za najlepszy film dyplomowy na Festiwalu Szkół Filmowych w 1987 roku pokazywane były zaledwie kilka razy w zamkniętym gronie. Dopiero po Felixie dla "300 mil do nieba" przypomniano sobie o poprzednich dokonaniach mało znanego reżysera. "Dzieci śmieci" raczej nie nadają się do emisji w porze, kiedy przed ekranami siadają młodzi widzowie. To szczery aż do bólu film o brutalności życia. Jest tu moralna zgnilizna, bezprawie, narkomania, bezwzględność. Wszystkiego doświadcza dziecko, zaniedbywane przez rodziców, pozostawione same sobie. Mały bohater filmu Macieja Dejczera postanawia sprzedawać gazety, by zarobić na bilet do Anglii, dokąd wyjechał jego jedyny prawdziwy przyjaciel. Początkowo praca przebiega bez przeszkód. Wkrótce jednak pojawiają się problemy. Malec razem ze swym wspólnikiem wplątują się w nieczyste interesy i oszustwa dokonywane przez szajkę, wykorzystującą dzieci do różnych dochodowych i nielegalnych przedsięwzięć. Chłopiec zostaje schwytany przez policję, lecz niebawem wypuszczony. Wzbudza to podejrzenia jego "pracodawców". Wielką silą filmu Dejczera są muzyka i zdjęcia podkreślające balladowy charakter utworu. Znakomicie wypadli też młodociani aktorzy, pełni autentyzmu, spontaniczni i naturalni. Odtwórcę głównej roli reżyser znalazł dopiero w przeddzień realizacji. Nie było więc czasu na przygotowania, analizę scenariusza, ćwiczenie wymowy. Mimo to Bartosz Sikorski szybko "poczuł" kamerę i udźwignął ciężar niełatwej przecież roli.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Varia

pokaż