GRZECHY DZIECIŃSTWA

• Film fabularny - telewizyjny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1980
• Premiera:
  1984. 11. 02
• Gatunek:
  Film psychologiczny, Film kostiumowy, Film dla dzieci (młodzieży)
• Barwny, 2020 m, 67 min

Adaptacja noweli Bolesława Prusa, uhonorowana Nagrodą Publiczności i wyróżnieniem jury na Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Gijon (1981) i Główną Nagrodą na Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Tomar w Hiszpanii w 1982 roku.
Przystępując do realizacji "Grzechów...", Krzysztof Nowak był niemal debiutantem. Miał za sobą kilkanaście filmów dokumentalnych i animowanych oraz kameralny film telewizyjny pt. "Lęk przestrzeni". Kostiumy, historyczne rekwizyty, sceny zbiorowe, dziecięcy aktorzy były dlań zupełną nowością. Musiał też borykać się z licznymi trudnościami technicznymi i organizacyjnymi. I tak np. w szkole sprzed ponad stu lat "zagrały" książki i zeszyty kupione w pierwszej lepszej księgarni, a w klasie zabrakło nawet portretu cara Aleksandra. Reżyser i operator "stanęli na głowie", by ukryć te braki. Ich sukces jest tym większy, że pomimo tak siermiężnych warunków opowiedzieli przejmującą historię o chłopcu samotnym i zagubionym pośród otaczającej go agresywności i obojętności.

Lata 70-te XIX wieku. 12-letni Kazio Leśniewski, syn plenipotenta majątku młodo owdowiałej hrabiny, kipi nadmiarem energii życiowej. Kiedy polując na jastrzębia podpala oborę, hrabina decyduje, że należy oddać chłopca do szkoły w mieście.
W Siedlcach Kazio nie przykłada się zbytnio do nauki, traktuje szkołę jako przedłużenie okresu zabaw; liczy na pomoc kolegów. Któregoś dnia staje w obronie maltretowanego przez klasę garbuska Józia, zyskując wdzięczność i przyjaźń kaleki. Kazio bagatelizuje jednak te uczucia. Wkrótce potem Józio umiera po wypadku; od jego ojca Leśniewski otrzymuje pokaźny zbiór książek.
Lektura przenosi chłopca w inny świat, w którym nie ma już miejsca dla szkolnych kolegów, przyziemnych spraw. Otrzymawszy promocję Kazio jedzie na wakacje do domu. Czuje się coraz bardziej osamotniony, szuka przyjaźni. Dziecięcą miłością obdarza hrabiankę Łonie upatrując w niej właściwą odbiorczynię romantycznych i rycerskich gestów. Nieco później poznaje nieślubnego syna pomywaczki dworskiej, Walka, który stanowi obiekt okrutnych żartów ze strony parobków. Okazuje mu współczucie; to wystarcza, by Wałek przywiązał się do starszego chłopca.
Zabawy i spacery z Lonią przybierają charakter coraz bardziej intymny. Pod wpływem kpin dziewczynki Kazio odpędza od siebie Walka; zgodnie z radą złośliwych parobków odtrącany przez wszystkich malec wyrusza w świat. Tego samego dnia do hrabiny dociera wiadomość o niepokojących zabawach córki. Dama decyduje, że Kazio ma natychmiast wrócić do Siedlec. Unosząc się honorem Leśniewski wymawia pracę i zamierza wyjechać z całą rodziną. Wskutek nadmiaru przeżyć Kazio zapada na ciężką chorobę, w trakcie której wydaje mu się, że on, Józio i Walek stanowią jedną osobę i że "to wszystko już było". Pogrążona w tępej rozpaczy pomywaczka odwiedza go codziennie, próbując dowiedzieć się szczegółów o zniknięciu synka.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Nagrody

schowaj

• 1981
  Gijon (MFF dla Dzieci i Młodzieży)-Nagroda Jury
• 1981
  Gijon (MFF dla Dzieci i Młodzieży)-Nagroda Publiczności
• 1982
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Nagroda za debiut reżyserski
  wyróżnienie za debiut pełnometrażowy
  Krzysztof Nowak
• 1983
  Tomar (MFF)-I Nagroda
• 1984
  Poznań (Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza "Ale Kino!")-Brązowe Koziołki
  8 Ogólnopolski Festiwal Filmów dla Dzieci i Młodzieży (5-8.08)
• 1984
  Poznań (Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza "Ale Kino!")-Poznańskie Koziołki za zdjęcia
  Janusz Kaliciński