5 DNI Z ŻYCIA EMERYTA
- Serial fabularny
- Produkcja:Polska
- Rok produkcji:1984
- Premiera:1985. 12. 22
- Gatunek:Film obyczajowy, Komediodramat, Ekranizacja utworu literackiego
- Barwny, 5 odcinków x ok. 50-60 min
Lokacje: Warszawa.
Adaptacja powieści Jerzego Stefana Stawińskiego pt. "13 dni z życia emeryta. Dziennik Adama Bzowskiego". Książka będąca - zdaniem krytyki - "próbą stworzenia Piszczyka na emeryturze", ukazuje modelowe losy polskiego inteligenta (urodzonego zresztą grubo przed wojną) i jego przodków. Dzieje tych ostatnich poprzez ruch endecki i legiony Piłsudskiego sięgają aż do powstania styczniowego. Retrospekcje mieszają się u Stawińskiego z teraźniejszością, czyli z grudniem 1979 roku, a dokładniej ze Świętami Bożego Narodzenia. W serialu jest podobnie. Każdy z odcinków ukazuje jeden dzień z życia Bzowskiego - niegdyś cenionego planisty, teraz emeryta. Emerytura, jak wiadomo, sprzyja życiowym podsumowaniom; rachunkom sumienia; refleksjom, na które nie było czasu wcześniej. Także pan Adam zaczyna dostrzegać, że na świecie istnieje nie tylko praca, pogoń za karierą i dobrami materialnymi, lecz także rodzina obdarzona nieraz niezwykłą i barwną historią, czekającą na odkrycie i przypomnienie. Obserwuje życie z większym dystansem, z niepokojem przygląda się bliskim, goniącym za pieniędzmi i płacącym za to bardzo wysoką cenę. Częściej uczestniczy też w codziennej mitrędze, kolejkowych przepychankach i sprzeczkach. Dowiaduje się wielu ciekawych rzeczy o ludziach, których wydaje się znał całe lata. Wpada mu np. w ręce pamiętnik sąsiada - Żyda, zawierający m.in. dramatyczną relację o ucieczce mężczyzny wraz pięcioletnią córeczką z warszawskiego getta. Z "Pięciu dniami z życia emeryta" wiąże się też ciekawostka czysto technicznej natury. Otóż miniserial Dziewońskiego jest pierwszą polską produkcją, zrealizowaną metodą elektronicznego zapisu obrazu. Polega ona na tym, że rejestracja odbywa się wprost na taśmę magnetyczną, bez pośrednictwa taśmy filmowej.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Reżyseria
- Reżyser II
- Współpraca reżyserska
- Scenariusz
- Zdjęcia
- Operator kamery
- Współpraca operatorska
- Scenografia
- Współpraca scenograficzna
- Dekoracja wnętrz
- Współpraca dekoratorskaAnna Fisher
- Kostiumy
- Współpraca kostiumograficzna
- Muzyka
- Dyrygent
- Konsultacja muzyczna
- Dźwięk
- Współpraca dźwiękowa
- Montaż
- Współpraca montażowa
- Charakteryzacja
- Współpraca charakteryzatorska
- Kierownictwo produkcji
- Kierownictwo produkcji II
- Współpraca produkcyjna
- Produkcja
- Obsada aktorskaJanina Bzowska, matka Adama2 role: Grażyna, córka Bzowskiego; Maria, żona BzowskiegoKrystyna, partnerka BzowskiegoBzowska, babcia AdamaIrena, dawna miłość BzowskiegoJadwiga, córka KalinyMonika Przedziałek, pracownica pralniAdam Bzowskiemeryt Brodowski, kawiarniany znajomy Bzowskiegodyrektor Gradek, kawiarniany znajomy Bzowskiegoemeryt Wąsik, kawiarniany znajomy Bzowskiegoredaktor Paliwoda, kawiarniany znajomy BzowskiegoStanisław Bzowski, ojciec AdamaWacek, zięć BzowskiegoMarek, mąż KrystynyJan Bzowski, dziadek AdamaJan Kalina, dawniej noszący nazwisko Rosendozorca Józef NamiastkaZbyszek, przełożony Witczakapowstaniec "Lampart"Kazimierz Witczak, dyrektor BzowskiegoAdam Bzowski w młodości; w odcinkach 1, 4-5 nie występuje w napisach
Pierwowzoryschowaj
Pierwowzór | |
13 DNI Z ŻYCIA EMERYTA | |
Powieść | |
Autor | Jerzy Stefan Stawiński |
Variapokaż
ŚMIERĆ PANA KALINY (1)
- Odcinek serialu
- 49 min
Pan Adam Bzowski kroczy niespiesznie do kiosku po codzienną gazetę. Mija osiedlowe parkingi gęsto wypełnione szeregami maluchów, dużych fiatów i będących przedmiotem powszechnej zazdrości elitarnych polonezów. Rozbuchana motoryzacja przekona każdego niedowiarka, że Polska roku 1979 rośnie w siłę, a ludziom żyje się dostatniej. Gdyby tak jeszcze rzucili do mięsnego choć trochę schabu i szynki! Czas najwyższy. 22 grudnia, święta tuż tuż. A także - pomstują tkwiące pod sklepem sąsiadki - żeby ekspedientka nie obsługiwała poza kolejką Moniki z pralni. Tej, która co drugi dzień odwiedza tego Kalinę. Młoda dziewczyna i stary dziad... Wstyd! Bohater serialu nie słucha plotek. Wiedzie stateczny żywot nieźle sytuowanego emeryta. Doświadczony planista, doktor ekonomii, dorabia sobie konsultacjami i rozmaitymi pracami zleconymi. Wspomaga finansowo zamężną córkę. Spotyka się ze znajomymi, także emerytami lub rencistami, choć nie zawsze przyjaciółmi. Z niektórymi z nich wiele go kiedyś dzieliło. Ale upływ czasu gasi silne emocje, zaciera niemiłe wspomnienia. Pozwala spokojnie rozmawiać z siedzącym obok przy kawiarnianym stoliku byłym zwierzchnikiem, człowiekiem nowej, powojennej władzy, patrzącym surowym okiem zarówno na inteligenckie resentymenty, jak i "przedwojennych" inteligentów. Ów dystans dzielący pana Adama od otaczającej go rzeczywistości ulega nagle skróceniu. Powodem jest tragiczna śmierć pana Kaliny, uważanego przez bywalczynie kolejki przed mięsnym za amanta Moniki, tej z pralni. Ktoś zamordował staruszka i splądrował jego mieszkanie. Bzowski przypadkiem trafia na miejsce przestępstwa, jeszcze przed przybyciem milicji. Wpada mu w ręce pamiętnik ofiary - wstrząsający zapis wydarzeń rozgrywających się przed laty w warszawskim getcie. [PAT]
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskapani Rozalia, sąsiadka Bzowskiego; w odcinkach 3-4 nie występuje w napisachkolejarz w wojennych wspomnieniach Kalinyplotkarka pod sklepem mięsnym; w odcinku 3 nie występuje w napisachkierownik sklepu mięsnegoUB-ekporucznik prowadzący śledztwo w sprawie śmierci KalinyŻyd wyprowadzający rodzinę Rosena - Kaliny z gettaWeronika Liwskacóreczka Rosena - Kalinyplotkarka pod sklepem mięsnym; w odcinku 1 nie występuje w napisach
WSPOMNIENIA RODZINNE (2)
- Odcinek serialu
- 67 min
23 grudnia 1979 r. Milicja prowadzi śledztwo w sprawie śmierci pana Kaliny i kradzieży w jego mieszkaniu. Monika, młoda pracownica pobliskiej pralni, która opiekowała się staruszkiem, oraz jej chłopak, są na liście podejrzanych. Adam Bzowski nie wierzy jednak w jej winę. Bzowski wybiera się ze swoją ukochaną, Krysią, na wycieczkę do Puszczy Kampinoskiej, z którą wiążą się różne wydarzenia z historii jego rodziny. Dziadek Jan Bzowski, powstaniec styczniowy, ukrywał się tam, a podczas II wojny światowej sam Adam walczył w tam w AK-owskiej partyzantce. Córka Bzowskiego, Grażyna, i jej mąż Wacek kupują za pieniądze otrzymane od ojca kolorowy telewizor. Zapraszają też pana Adama na wigilię. W przeddzień świąt Bzowski wspomina swoich rodziców, których grób odwiedza na cmentarzu: ich opowieści o czasach młodości, małżeństwie, wojennych czynach członków szlacheckiego rodu nabierają żywych kształtów. Na cmentarzu Adam spotyka swoją dawną miłość, Irenę, która teraz mieszka w Ameryce. Gdyby przed laty ukochany odwiódł ją od wyjazdu, może dziś byliby razem? Marek, mąż Krysi, nałogowy alkoholik, z którym jest ona w separacji, jest zazdrosny o Adama, próbuje przegonić go groźbami. Dopóki jednak Marek nie przestanie pić, Krystyna i tak nie pozwoli mu wrócić do domu. Ale walka z nałogiem wydaje się ponad siły Marka. [PAT]
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskapani Rozalia, sąsiadka Bzowskiego; w odcinkach 3-4 nie występuje w napisachplotkarka pod sklepem mięsnym; w odcinku 3 nie występuje w napisachdziewczyna w przychodnikelnerka w kawiarnimamka małego Adamaplotkarka pod sklepem mięsnym; w odcinku 1 nie występuje w napisachJustyna, córka KrystynyAdam Bzowski w dzieciństwie
WIGILIA (3)
- Odcinek serialu
- 58 min
24 grudnia 1979 r. Adam Bzowski kupuje opłatek w kościele przy placu Zbawiciela. Znów ogarniają go wspomnienia: w tym kościele w 1919 r. brali ślub jego rodzice, a w 1944 r. żenił się on. W wigilię Adam idzie najpierw w odwiedziny do Krysi, która tego dnia czuje się szczególnie samotna i niekochana i przy stole daje upust swoim żalom. Później rozmowa schodzi na tematy historyczne i społeczne. Wychodząc od Krysi, Adam znów spotyka Marka, który jak zwykle mu grozi. Podczas spotkania z kolegą w kawiarni Adam wspomina wigilię w 1951 r., gdy żył w ciągłej obawie, czy nie zostanie aresztowany jak wielu jego kolegów, a także wigilię 1971 r., kiedy na krótko obudziła się w nim nadzieja na lepszą przyszłość. Wieczorem Adam udaje się do córki i zięcia. Przy wigilijnym stole toczy się rozmowa na różne tematy. Adam po raz kolejny przekonuje się, że niełatwo mu dogadać się z zięciem - cynicznym materialistą. Młodzi nie do końca zgadzają się także między sobą. Związek Wacka z Grażyną przeżywa kryzys. [PAT]
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskakierownik sklepu mięsnegonerwowa kobieta przy kioskuporucznik prowadzący śledztwo w sprawie śmierci Kalinyteściowa Grażynyoficer wzywający Stanisława Bzowskiego ze ślubu na frontJustyna, córka KrystynyPaweł WudarkiewiczStanisław Bzowski, ojciec Adama w młodościAdam Bzowski w dzieciństwiepani Rozalia, sąsiadka Bzowskiego; w odcinkach 3-4 nie występuje w napisachplotkarka pod sklepem mięsnym; w odcinku 3 nie występuje w napisach
WSPOMNIEŃ RODZINNYCH CIĄG DALSZY (4)
- Odcinek serialu
- 50 min
25 grudnia 1979 r. Bzowski wspomina opowieści ojca o walkach na Wołyniu w 1918 r. i sprzeczki babci z ojcem na temat marszałka Piłsudskiego. Obok wspomnień i retrospekcji pojawiają się także wątki współczesne. Marek dobija się do drzwi Bzowskiego, grożąc mu pobiciem. Wpuszczony w końcu do środka zapewnia, że przestanie pić i znów będą tworzyć z Krysią wspaniałą rodzinę. Pierwszego dnia świąt pana Adama odwiedza córka, coraz bardziej nieszczęśliwa w małżeństwie. Przygnębiony jej kłopotami Bzowski chce się wybrać z Krystyną na spacer, ale dowiaduje się, że jej mąż próbował popełnić samobójstwo, podcinając sobie żyły. Krystyna nie chce wracać do Marka, lecz z niedowierzaniem i rozbawieniem przyjmuje też propozycję Adama, by związała się z nim. Nie ma dość siły, by dokonać ostatecznego wyboru. [PAT]
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskażołnierz rosyjski strzelający do Stanisława Bzowskiego; twarz aktora pojawia się także na jednym ze zdjęć członków rodziny Bzowskich w odcinku 2majorowa Błaszyńskamajor BłaszyńskiAdam Bzowski w dzieciństwiepani Rozalia, sąsiadka Bzowskiego; w odcinkach 3-4 nie występuje w napisach
EKSPERTYZA DLA WITCZAKA (5)
- Odcinek serialu
- 52 min
Piąty dzień z życia emeryta to 26 grudnia 1979 r. Bzowski znowu zabiera się do rodzinnych wspominków, dokonuje życiowego rozrachunku. Podczas spotkań z kolegami toczy dysputy na temat smutnej i szarej egzystencji emeryta. Choć są święta, nie można dużo zjeść, popić, nie ma już nic, co mogłoby człowieka rozbawić. Pozostaje więc, jak skarży się jeden z kolegów, np. pilnowanie psa córki, która na święta wyjechała w góry. Wracają do przeszłości, bo dla takich jak oni nie ma przyszłości, czas się już dla nich powoli kończy. Emeryci zastanawiają się, co czeka Polskę w latach 80. Kraj jest pogrążony w kryzysie, ma ogromne długi. Bzowski czuje się winny i współodpowiedzialny za taki stan państwa, ubolewa, że sam uczestniczył w rozkładzie polskiej gospodarki. Skończył studia prawnicze, dyplom odebrał w 1950 r. Od razu zaproponowano mu posadę prokuratora, ale jego interesowało go tylko planowanie. Był sumiennym pracownikiem, cieszył się poważaniem, dostawał ordery. Zdaje sobie jednak sprawę, że popełnił wiele błędów. W końcu postanawia opublikować ekspertyzę gospodarczą obciążającą dyrektora Witczaka. Bzowski wspomina początek II wojny światowej i ostatni dzień ojca w domu przed wyruszeniem na front. Nie wrócił już z wojny, ale też nie było go na żadnej liście poległych. Matka do końca swych dni nie traciła nadziei. Bzowski postanawia spisać swoje wspomnienia, chce pozostawić potomnym cząstkę siebie. Właśnie odwiedza go córka Grażyna, oświadczając, że jest w ciąży i pragnie urodzić dziecko. Z Australii przyjeżdża Jadwiga, córka Kaliny, zmarłego sąsiada Bzowskiego. Kobieta prosi go, by zajął się wydaniem pamiętnika jej ojca. [PAT]
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaurzędnik proponujący Bzowskiemu pracę w prokuraturzePietrek Wąsik, prawnuk Wąsika, były uczeń Brodowskiego grający ułanapanna Bożenka, sekretarka w Wytwórni Filmów Dokumentalnychmajor BłaszyńskiAdam Bzowski w dzieciństwie