TAJEMNICA ENIGMY
- Serial fabularny
- Produkcja:Polska
- Rok produkcji:1979
- Premiera:1980. 11. 14
- Barwny, 8 odcinków x ok. 40 min
Opowieść o dramatycznych losach polskich inżynierów, którzy byli autorami jednego z najważniejszych dokonań w dziejach światowej myśli strategicznej. Mianem tym historycy określili dekryptaż niemieckiej maszyny szyfrującej "Enigma". Osiągnięcie to wywarło znaczący wpływ na przebieg II wojny światowej i przyspieszyło ostateczną kapitulację Niemiec.
Serial Romana Wionczka jest rozbudowaną wersją kinowego filmu pt. "Sekret Enigmy". Twórcy cyklu rozszerzyli zwłaszcza wątki osobiste polskich uczonych, wprowadzili też na ekran więcej postaci historycznych, takich jak: król Jerzy VI, Winston Churchill czy Józef Stalin.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Reżyseria
- Reżyser II
- Współpraca reżyserskaw napisach imię: Anastazja
- Scenariusz
- Komentarz
- Lektor
- Zdjęcia
- Operator kamery
- Współpraca operatorska
- Laboratoriumkierownictwo
- Scenografia
- Scenograf II
- Współpraca scenograficzna
- Dekoracja wnętrz
- Rekwizyty
- Kierownictwo budowy dekoracji
- Atelier
- Kostiumy
- Współpraca kostiumograficznaBarbara Kaźmierczak
- Muzyka
- Dyrygent
- Opracowanie muzyczne
- Konsultacja muzyczna
- Dźwięk
- Współpraca dźwiękowa
- Imitator dźwięku
- Udźwiękowienie
- Montaż
- Współpraca montażowa
- Charakteryzacja
- Współpraca charakteryzatorska
- KonsultacjaZygmunt Bielicki
- Materiały archiwalne
- Efekty pirotechniczne
- Kierownictwo produkcji
- Kierownictwo produkcji II
- Współpraca produkcyjna
- Kierownictwo planu
- Script (Sekretariat planu)
- Administracja
- Produkcja
- Obsada aktorskaMarian RejewskiJerzy RóżyckiHenryk Zygalski
Pierwowzoryschowaj
| Pierwowzór | |
| SEKRET ENIGMY | |
| Autor | Stanisław Strumph-Wojtkiewicz |
Variapokaż
Patrz także:schowaj
- 1979Film fabularny / Roman Wionczek
MARSZ W HISTORIĘ (1)
- Odcinek serialu
- 43 min
Rok 1931. Do Poznania powraca ze stypendium w Getyndze młody matematyk Marian Rejewski. Zaraz po powrocie staje przed wyborem między asystenturą a pracą dla biura szyfrów Sztabu Głównego. Postanawia pogodzić obie te funkcje i wraz z kolegami Jerzym Różyckim i Henrykiem Zygalskim zaczynają pracę nad niemieckimi szyframi. Wobec rosnącej militaryzacji Niemiec i aktywności pruskiego wywiadu polski Sztab Główny rozszerza działalność biura szyfrów. W 1934 r. kryptolodzy przenoszą się do Warszawy i tu pod kierunkiem podpułkownika Langera pracują nad złamaniem szyfrów Abwehry. Rejewski pierwszy wpada na właściwe rozwiązanie. Wraz z grupą techników z fabryki "Ava" kryptolodzy odtwarzają konstrukcję niemieckiej maszyny szyfrującej "Enigma". Zbliżająca się wojna powoduje, że ośrodek biura szyfrów staje się obiektem zainteresowania szpiegów i agentów Abwehry z kapitanem Hoegerem na czele. Jednocześnie rozwija się współpraca wywiadów sojuszniczych. Marszałek Rydz-Śmigły decyduje się na ujawnienie aliantom polskich tajemnic.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaMarian RejewskiJerzy RóżyckiHenryk Zygalskimajor wywiadu organizujący komórkę ds. szyfrów w PoznaniuBrochwitz, szpieg niemiecki w PolsceIrena OlańskaJacqueline, agentka niemieckamajor Maksymilian Ciężki, podwładny LangeraHeinz Hoeger, oficer Abwehryinżynier Antoni PalluthWilhelm Canaris; nazwisko aktora pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłpułkownik Gwido Langer, szef Biura Szyfrówprzemysłowiec Olański, ojciec Irenygenerał Bolesław Wieniawa-Długoszowskigenerał Tadeusz KasprzyckiStanisław Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówmechanik Edward Fokczyńskirektor Uniwersytetu Poznańskiegopracownik zespołu kryptologówKaiserównacelniczka w urzędzie pocztowymczłonek świty Hitlera; nazwisko aktora pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłIrena Rejewskapracownik zespołu kryptologówZdzisław Krygowski, profesor Uniwersytetu Poznańskiegonaczelnik urzędu pocztowegopiosenkarka w lokaluinżynier Betlewski, pracownik zespołu kryptologówpracownik zespołu kryptologówgenerał rozmawiający w Łącku z Rydzem-Śmigłymmarszałek Edward Rydz-Śmigłyaktor w lokalu parodiujący Hitlera; nie występuje w napisach
- Wystąpili (-ił, -iła)udziela wywiadu w scenie otwierającej odcinek; nie występuje w napisach
ZAPROSZENIE DO WARSZAWY (2)
- Odcinek serialu
- 42 min
W lipcu 1939 r. do Polski przybywa grupa angielskich i francuskich oficerów wywiadu, a wśród nich przyjaciel podpułkownika Langera, major Gustave Bertrand (po wojnie autor publikacji, dzięki którym udział Polaków w złamaniu tajemnicy "Enigmy" stał się wreszcie powszechnie znany). W ośrodku w Pyrach pod Warszawą zapoznają się oni z najnowszymi osiągnięciami polskiego biura szyfrów i ku swemu zdumieniu oglądają egzemplarz polskiego odpowiednika "Enigmy", z zastrzeżeniem, że kiedy sprawa przestanie być tajemnicą, polski wkład w zwycięstwo zostanie ujawniony. Tymczasem dowództwo niemieckie i sam Hitler nabierają absolutnego przekonania, że szyfry "Enigmy" są wyłącznie ich tajemnicą, zwłaszcza, że wywiadowi niemieckiemu nie udaje się uzyskać jakichkolwiek informacji świadczących o działalności kryptologów, a agenci, którzy próbowali przeniknąć do ośrodka w Pyrach, ponieśli porażkę. 1 września o świcie Różycki odczytuje tekst rozkazu Hitlera o rozpoczęciu działań wojennych.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaMarian RejewskiJerzy RóżyckiHenryk ZygalskiBrochwitz, szpieg niemiecki w Polscekomandor Alistair Dennistonpodpułkownik Artur Szlichmajor Maksymilian Ciężki, podwładny Langerapułkownik Rivet ze Sztabu Generalnego armii francuskiejpułkownik Smoleński, szef II Oddziału Sztabu GeneralnegoDillwyn Knox, kryptolog brytyjskiWilhelm Canarispułkownik Gustave Bertrandpułkownik Stewart Menzies, szef ośrodka w Bletchleypułkownik Gwido Langer, szef Biura SzyfrówStanisław Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówLudomir Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówmechanik Edward Fokczyński; nazwisko aktora pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłszef kelnerów przygotowujący kolację w mieszkaniu Langeraczłonek świty Hitleraporucznik w ośrodku wywiadu w Pyrach"Elegant", bandzior wynajęty do uszkodzenia samochodu Brochwitzaczłonek świty Hitlera"Wąsal", bandzior wynajęty do uszkodzenia samochodu Brochwitzakapitan Braquenie, współpracownik Bertrandaoficer wywiadu zatrzymujący Brochwitza w lesie otaczajacym ośrodek w PyrachJohn Scotlandspracownik zespołu kryptologówkomisarz policjigosposia Langerainżynier Betlewski, pracownik zespołu kryptologów; nie występuje w napisach
PRÓBA DYWERSJI (3)
- Odcinek serialu
- 39 min
Wybucha II wojna światowa. Sztab Główny postanawia ewakuować biura szyfrów, a ośrodek w Pyrach zniszczyć. Wcześniej podążają w stronę Brześcia. W czasie ewakuacji ppłk Langer podejmuje decyzję zniszczenia maszyn "Enigmy" i ich dokumentacji. Teraz pozostało już tylko jedno wyjście - przedzierać się do granicy rumuńskiej. Jednocześnie Hoeger wraz ze swymi agentami przedostaje się do kolumny ewakuacyjnej z nadzieją, że uda mu się wykryć naszych kryptologów. Na szczęście, jego usiłowania spełzają na niczym.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaMarian RejewskiJerzy RóżyckiHenryk ZygalskiIrena Olańskamechanik Edward Fokczyńskipodpułkownik Artur Szlichmajor Maksymilian Ciężki, podwładny LangeraHeinz Hoeger, oficer AbwehryIrena RejewskaAlexander Cadogan, angielski wiceminister spraw zagranicznychinżynier Antoni PalluthWilhelm Canarispułkownik Stewart Menzies, szef ośrodka w Bletchleypułkownik Gwido Langer, szef Biura SzyfrówBarbara RóżyckaStanisław Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówLudomir Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówpracownik zespołu kryptologówporucznik w ośrodku wywiadu w Pyrachpracownik zespołu kryptologówzawiadowca stacji w Brześciu nad Bugieminżynier Betlewski, pracownik zespołu kryptologówkolejarzfałszywy policjant, szpieg niemiecki w Brześciu nad Bugiempracownik zespołu kryptologówporucznik zabity przez niemieckich szpiegów w Brześciu nad Bugiempracownik zespołu kryptologówlotnikporucznik pod budynkiem ewakuowanego Sztabu Generalnego
OCALIĆ MYŚL (4)
- Odcinek serialu
- 44 min
Przez granicę rumuńską przechodzi istny pochód uciekinierów i wojska. Rejewski, Różycki i Zygalski oddzielają się od pozostałych kryptologów i bocznymi drogami wędrują do Bukaresztu. Próby znalezienia pomocy i przedostania się na Zachód początkowo nie przynoszą rezultatu, dopiero po wizycie w ambasadzie francuskiej powstaje pewna nadzieja. Było to efektem działania pułkownika Bertranda, specjalnie przybyłego w tym celu do Bukaresztu. Przez Włochy nasza trójka przedostaje się do Paryża, gdzie spotykają prawie wszystkich swoich warszawskich kolegów, których różnymi sposobami udało się wydostać z rumuńskich obozów. Bertrand przy udziale Langera postanawia reaktywować biura szyfrów; liczą też na współpracę z Anglią. Jako siedzibę obierają pałacyk "Bruno" pod Paryżem, gdzie zainstalowana zostaje cała aparatura szyfrowa, i tam kryptolodzy w klasztornych bez mała warunkach zabierają się do pracy. Już w listopadzie 1939 r. przychodzi pierwszy sukces - Różyckiemu udaje się złamać kolejny najtajniejszy szyfr Abwehry.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaMarian RejewskiJerzy RóżyckiHenryk Zygalskigenerał Maurice Gamelin, naczelny dowódca sił zbrojnych Francjikomandor Alistair Dennistonmajor Maksymilian Ciężki, podwładny LangeraHeinz Hoeger, oficer Abwehry"wynalazca" Raffalliinżynier Antoni PalluthDillwyn Knox, kryptolog brytyjskiWilhelm Canarispułkownik Gustave BertrandJadwiga Palluthpułkownik Stewart Menzies, szef ośrodka w Bletchleypułkownik Gwido Langer, szef Biura Szyfrówattache wojskowy Ambasady Francuskiej w BukareszcieStanisław Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówLudomir Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówmechanik Edward Fokczyńskiambasador Wielkiej Brytanii w Bukareszciepracownik zespołu kryptologówporucznik w ośrodku wywiadu w Pyrachstrażnik w Ambasadzie Polskiej w Bukareszciegestapowiec w mieszkaniu Palluthówoficer francuski dostarczający skrzynię z płachtamipracownik zespołu kryptologówpułkownik Zakrzewski, attache wojskowy Ambasady Polskiej w Bukareszciekapitan Braquenie, współpracownik BertrandaJerzy, syn Palluthówadiutant generała Gamelinahrabia Fernand de Brugnonpracownik zespołu kryptologówrumuński kapitan rozmawiający z Bertrandemoficer witany przez ambasadora brytyjskiego w Bukareszcie
ŻÓŁTE KARTKI (5)
- Odcinek serialu
- 41 min
Pomimo niepodważalnych sukcesów w odczytywaniu niemieckich szyfrów, sztab generalny wciąż lekceważy dostarczane "Bruno" tzw. "żółte kartki". Tymczasem zawierają one coraz bardziej złowróżbne informacje. Ich treścią są dane na temat nowych operacji wojskowych, planowanych przez Hitlera. Najbliższe miesiące pokazują, że chodziło o zajęcie Norwegii i Francji. Po kapitulacji tej ostatniej kryptolodzy przedostają się do strefy nie okupowanej i w miejscowości Uzes rozpoczynają swą pracę od nowa. Ich środek nosi kryptonim "Cadix".
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaMarian RejewskiJerzy RóżyckiHenryk ZygalskiIrena Olańskagenerał Maurice Gamelin, naczelny dowódca sił zbrojnych Francjigenerał Vuillemin, dowódca francuskiego lotnictwaJacqueline, agentka niemieckakomandor Alistair Dennistonpułkownik Rivet ze Sztabu Generalnego armii francuskiejAdolf Hitler; nazwisko aktora pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłkapitan Braquenie, współpracownik Bertrandapułkownik Gustave BertrandWinston Churchill; rola dubbingowana przez Ignacego Machowskiegopułkownik Stewart Menzies, szef ośrodka w Bletchleypułkownik Gwido Langer, szef Biura Szyfrównotariusz w UzesStanisław Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówLudomir Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówkapitan, sekretarz generała Vuilleminamechanik Edward Fokczyńskipracownik zespołu kryptologówpracownik zespołu kryptologówmajor Maksymilian Ciężki, podwładny LangeraHeinz Hoeger, oficer AbwehryElżbieta Lisoficer francuski dostarczający skrzynię z płachtamipracownik zespołu kryptologówpracownica ośrodka deszyfrażu we Francjiinżynier Antoni PalluthWilhelm Canarisadiutant generała Gamelinarecepcjonista w paryskim hotelupracownik zespołu kryptologów
- Obsada dubbinguWinston Churchill; rola Józefa Zacharewicza; nie występuje w napisach
WYŁĄCZENI Z GRY (6)
- Odcinek serialu
- 36 min
W roku 1942 Niemcy nadal odnoszą sukcesy na wszystkich frontach. W krajach okupowanych, a szczególnie w Polsce i Związku Radzieckim, szaleje terror. Również rodziny przebywających na Zachodzie kryptologów podlegają represjom. Niemcy imają się wszelkich sposobów, by znaleźć jakikolwiek ślad ekipy pułkownika Bertranda. W ręce działającego w Paryżu Hoegera wpada przebywająca tam przyjaciółka Langera - Ira. Ta nić wkrótce okazuje się bardzo pomocna. Szybko awansujący w wywiadowczej hierarchii Hoeger organizuje sprytną prowokację. W tym czasie przebywający w "Cadixie" kryptolodzy, współpracując z Anglikami, odczytują depesze o przygotowaniach do zajęcia strefy nie okupowanej. To oznacza konieczność kolejnej ewakuacji. W styczniu 1942 roku na Morzu Śródziemnym ginie powracający do Francji Jerzy Różycki. Przygnębiająca wiadomość dociera do "Cadixu".
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaMarian RejewskiHenryk Zygalskipułkownik Gustave Bertrandpułkownik Gwido Langer, szef Biura SzyfrówBrochwitz, szpieg niemiecki w Polscekomandor Alistair DennistonWiegand, major Abwehrymajor Maksymilian Ciężki, podwładny LangeraHeinz Hoeger, oficer AbwehryRudolf, pułkownik AbwehryIrena Rejewskainżynier Antoni PalluthJadwiga PalluthWinston Churchill; nazwisko aktora pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłpułkownik Stewart Menzies, szef ośrodka w BletchleyBarbara Różyckamajor "Bartosz" sądzący Brochwitzażołnierz AK zabijający Brochwitzakobieta w Warszawie otrzymująca listy dla żon inżynierówpiosenkarka w paryskim lokaluStanisław Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówLudomir Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówmechanik Edward Fokczyńskigestapowiec na StarówceJacqueline, agentka niemiecka; nazwisko aktorki pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłagestapowiec na StarówceHania Langer, córka pułkownikapracownica ośrodka deszyfrażu we Francjikapitan Braquenie, współpracownik Bertrandadyrektor Guzicki; rola dubbingowana przez Henryka Łapińskiegoczłonek sądu osądzającego Brochwitzapracownik zespołu kryptologówczłonek sądu koleżeńskiego osądzającego Brochwitzapracownik zespołu kryptologów; nie występuje w napisachpracownik zespołu kryptologów; nie występuje w napisachoficer Abwehry w Paryżu; nie występuje w napisach
- Obsada dubbingudyrektor Guzicki; rola Roberta Rogalskiego; nie występuje w napisach
W SIDŁACH ABWEHRY (7)
- Odcinek serialu
- 39 min
Jest rok 1943. Pod Stalingradem hitlerowcy ponieśli klęskę. Inwigilowani przez funkcjonariuszy rządu Vichy kryptolodzy ewakuują się z "Cadixu" mając nadzieję na powrót do Północnej Afryki. Jednakże zarządzający akcją przerzutu pułkownik Rivet postanawia nie czekać na ich dotarcie na lotnisko w Istres i cała ekipa pozostaje w zagrożeniu. W tej sytuacji Bertrand postanawia, że ekipa w małych grupach przedzierać się będzie przez Pireneje, z zamiarem przedostania się do neutralnej Hiszpanii. W pobliżu granicy hiszpańskiej, wskutek przypadkowej zdrady (szukającej Langera Irze towarzyszyła "przyjaciółka", będąca agentką Abwehry), Langer wraz z częścią ekipy wpada w ręce pułkownika Hoegera. Rejewski i Zygalski natomiast, którzy przeprawiali się na własną rękę, po przejściu granicy hiszpańskiej zostają internowani w więzieniu w Lerida, skąd zostają zwolnieni dopiero po interwencji Anglików. Bertrand unika aresztowania i wraz z żoną tułają się po południowej Francji szukając kontaktu z działającym na rzecz de Gaulla podziemiem.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaMarian RejewskiHenryk Zygalskipułkownik Gustave Bertrandpułkownik Gwido Langer, szef Biura SzyfrówIrena Olańskamechanik Edward FokczyńskiJacqueline, agentka niemieckakomandor Alistair Dennistonkapitan DelorWiegand, major Abwehrymajor Maksymilian Ciężki, podwładny Langerapułkownik Rivet ze Sztabu Generalnego armii francuskiejHeinz Hoeger, oficer Abwehryinżynier Antoni Palluthpułkownik Stewart Menzies, szef ośrodka w BletchleyStanisław Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówLudomir Danilewicz, pracownik zespołu kryptologówstara Francuzka u której Rejewski z Zygalskim noszą węgielprzewodnik mający przeprowadzić grupę Polaków przez granicęoficer hiszpański w więzieniu w Leridzieoficer francuski dostarczający skrzynię z płachtami; nazwisko aktora pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłpracownik zespołu kryptologówoficer Abwehry w Paryżupracownica ośrodka deszyfrażu we Francjipracownik zespołu kryptologówpracownik zespołu kryptologówkontakt przekazujący dokumenty Rejewskiemu i Zygalskiemuoficer gestapooficer gestapożołnierz niemiecki; nie występuje w napisach
SMAK ZWYCIĘSTWA (8)
- Odcinek serialu
- 39 min
Bertrand w następstwie aresztowania jednego ze swych podwładnych wpada w ręce Gestapo, a następnie Hoegera, który proponuje mu współpracę przeciwko Anglikom. Bertrand pozornie na to przystaje, licząc, że w ten sposób wydostanie się na wolność. W tym czasie alianci przygotowują się już do inwazji w Normandii. Langer wraz ze swym zastępcą trafiają do oflagu, gdzie także otrzymują propozycje współpracy na rzecz Niemiec. Odmowa grozi im ciężkimi konsekwencjami, jednakże ich postawa jest nieugięta. Pozostali z czołówki polskich kryptologów - Palluth i Fokczyński - dostają się do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Giną tam męczeńską śmiercią. Sekret "Enigmy" aż do końca wojny pozostaje Niemcom nieznany. Po kapitulacji Rzeszy dwaj ocalali kryptolodzy wraz z Langerem i Bertrandem znaleźli się w Londynie. Stoją przed dylematem: "co dalej? " Bertrand ma najprostszą sytuację - powrót do Francji, gdzie wkrótce awansowany zostaje na generała. Zygalski i Langer postanawiają pozostać w Anglii, natomiast Rejewski, mimo prób ze strony Anglików zatrzymania go tam, wraca do kraju. Wiosną 1946 roku wysiada z pociągu na dworcu w Bydgoszczy, gdzie oczekuje nań żona z dziećmi. Film zamyka opowieść o pozostałych bohaterach i znaczeniu ich pracy dla losów II wojny światowej.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaMarian Rejewski; nazwisko aktora pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłHenryk Zygalski; nazwisko aktora pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiłpułkownik Gustave Bertrandpułkownik Gwido Langer, szef Biura Szyfrówmechanik Edward FokczyńskiWiegand, major Abwehrymajor Maksymilian Ciężki, podwładny LangeraHeinz Hoeger, oficer AbwehryIrena RejewskaJerzy VI, król Wielkiej Brytaniiinżynier Antoni PalluthWinston Churchill; rola dubbingowana przez Ignacego Machowskiegopułkownik Stewart Menzies, szef ośrodka w BletchleyBarbara Różyckaoprawca Alojz, "współpracownik" Hoegerakapitan DelorFrancuz skatowany przez Alojzapułkownik Otto Brandtpracownica ośrodka deszyfrażu we Francji; nazwisko aktorki pojawia się w napisach odcinka, choć w rzeczywistości w nim nie wystąpiławięzień w Sachsenhausengestapowiec w Sachsenhausengestapowiec w Sachsenhausenkomandor Alistair Denniston; nie występuje w napisach
- Obsada dubbinguChurchill Winston ; rola Józefa Zacharewicza; nie występuje w napisach
