AKTORKA

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2015
• Barwny, 71 min

Pełnometrażowy, biograficzny film dokumentalny o zmarłej w 2010 roku Elżbiecie Czyżewskiej, jednej z największych polskich aktorek, ikonie urody lat 60. Odniosła wielką karierę w Polsce, ale autorzy filmu bardziej skupiają uwagę na jej próbach zaistnienia jako aktorka w Ameryce, po nagłej emigracji do Stanów Zjednoczonych wraz z mężem, amerykańskim dziennikarzem Davidem Halberstamem.
Przyjaciele i znajomi Elżbiety Czyżewskiej mówią bez upiększeń o jej nieudanym małżeństwie, o wygranej po latach walce z alkoholizmem, o próbach powrotu do Polski. To opowieść o losach aktorki na różnych etapach kariery: na szczycie, na dnie i pomiędzy.
W filmie wystąpią między innymi: Andrzej Wajda, Beata Tyszkiewicz, Małgorzata Potocka, Liliana Komorowska, Daniel Olbrychski, Michał Urbaniak, Adam Holender, Gay Talese (pisarz), Nancy Weber (pisarka), Hanna Hartowicz (założycielka Nowojorskiego Festiwalu Filmów Polskich), krytyk i profesor studiów filmowych na Columbia University Annette Insdorf, aktor Omar Sangare, Myra Paci (reżyserka), Barbara Sass - Zdort, John Guare (dramaturg), Joanna Rostropowicz - Clark (pisarka), Robert Brustein (założyciel Yale Repertory Theatre), Barbara Ungeheuer (dziennikarka). Spotkanie z Czyżewską wspomina także aktorka Meryl Streep.
Tłem filmu jest impresyjnie pokazany Nowy Jork, miasto, które Czyżewska uważała za swoją drugą ojczyznę. Dokument "Aktorka" to także opowieść o życiu na emigracji, o akcencie, który uniemożliwił jej karierę w Stanach Zjednoczonych.
Z relacji ludzi jej bliskich poznajemy życie i charakter Elżbiety Czyżewskiej, osoby wieloznacznej, trudnej, niezwykle inteligentnej i ambitnej, ciepłej, hojnej, niezwykle towarzyskiej, ale i niemożliwej do wytrzymania, kłótliwej, samotnej. Film stawia pytania: czy Czyżewska zmarnowała swoją karierę, wyjeżdżając do Stanów w momencie, kiedy w Polsce była u szczytu kariery? Czy zmarnowała swoją szansę na karierę w Ameryce przez alkohol? Skąd wzięła się jej autodestrukcja? Skonstruowany zgodnie z zasadami fabularnymi film, krok po kroku prowadzi widza przez przypominające antyczną tragedię życie aktorki.
Od Elżbiety Czyżewskiej Woody Allen dowiedział się o istnieniu Wisławy Szymborskiej, to ją Meryl Streep wspomina jako aktorskie zjawisko. Do mieszkania Elżbiety pielgrzymowano w dzień i w nocy. I to zarówno wtedy, gdy należała do establishmentu, jak i potem, kiedy w chorobie nie miała pieniędzy. Zawsze była królową, która rozdaje łaski nic w zamian nie żądając. O codziennej kawie Elżbiety w New York Public Library na 42 ulicy krążyły legendy. Zakładano się, kiedy można do niej podejść, aby nie narazić się na niełaskę. Mówiono, że najlepszy jest moment, kiedy odłoży książkę lub gazetę z zadowoloną miną. Jaka jest zadowolona mina Elżbiety Czyżewskiej, wiedzieli nieliczni. [TVP]

Zwiastun

pokaż

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Nagrody

schowaj

• 2015
  Łagów (Lubuskie Lato Filmowe)-Brązowe Grono
  w Konkursie Filmów Dokumentalnych
• 2015
  Warszawa (Międzynarodowy Festiwal Filmów Historycznych i Wojskowych)-"Srebrna Szabla" w kategorii filmu dokumentalnego
• 2015
  Chicago (Festiwal Filmu Polskiego w Ameryce)-Nagroda Publiczności
• 2015
  Kielce (Festiwal Form Dokumentalnych "Nurt")-"Srebrny Nurt"
  uzasadnienie jury: "Wszystko jest aktorstwem w przejmującej wielowarstwowej opowieści o polskiej gwieździe Elżbiecie Czyżewskiej, w jej karierze, emigracji, przyjaźniach, miłościach i cierpieniu"
• 2016
  Orzeł (Polska Nagroda Filmowa)-Nagroda w kategorii: Najlepszy film dokumentalny
• 2016
  Ann Arbor (Ann Arbor Polish Film Festival)-Nagroda im. Ewy Pięty dla najlepszego filmu niefabularnego
  za " wnikliwy portret ikony polskiego kina, Elżbiety Czyżewskiej"