PORNO

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1989
• Premiera:
  1990. 01. 26
• Gatunek:
  Film obyczajowy, Film erotyczny
• Barwny, 2237 m, 78 min
  
  Lokacje: Łódź (m. in. budynek Biblioteki Uniwersyteckiej, ul. Zamenhofa, park Zdrowie, ul. Targowa, ZOO, pasaż Rubinsteina, dworzec Łódź Fabryczna, ul. Piotrkowska, Dworzec PKS Północny przy ul. Smugowej 26 a).

Filmy Marka Koterskiego z trudem poddają się gatunkowym klasyfikacjom. Reżyser bowiem potrafi umiejętnie żonglować konwencjami. Raz bliżej mu do groteski i awangardy (debiutancki "Dom wariatów" 1984), kiedy indziej znów "skręca" w kierunku komediodramatu z domieszką czarnego humoru i kina psychologicznego ("Życie wewnętrzne" 1986, "Nic śmiesznego" 1995). Wszystkie dotychczasowe filmy Koterskiego mają jednak wspólny motyw. Jest nim duchowy upadek człowieka, próba opisu i analizy przyczyn jego wewnętrznej degrengolady, na zewnątrz objawiającej się rozpadem więzi rodzinnych i niemożnością autentycznego zaangażowania w związek uczuciowy. Bohaterowie Koterskiego to zwykle jednostki "wydrążone", wyobcowane, utożsamiające potrzeby emocjonalne z fizycznymi popędami, najczęściej seksualnym. Twórca "Domu wariatów" nie stroni od tzw. mocnych efektów. Chętnie, ale i inteligentnie, sięga po poetykę turpistycznego koszmaru czy quasi-pornograficznych fantazji. Obdarza też swych bohaterów subtelnym znamieniem tragizmu, wyrażającym się w bezsilnej tęsknocie za uczuciowym spełnieniem i duchową harmonią. Zrealizowane w 1989 roku "Porno" jeszcze przed premierą zostało okrzyknięte "pierwszym polskim filmem pornograficznym". Niezupełnie bez przyczyny. Utwór Koterskiego obfituje w sugestywne, stosunkowo śmiałe sceny erotyczne. Autor "Nic śmiesznego" jest jednak twórcą zbyt wyrafinowanym, by na tym poprzestać. W rzeczywistości "Porno" - choć mniej ambitne niż "Dom wariatów" czy "Życie wewnętrzne" - ujawnia artystyczne i światopoglądowe obsesje reżysera. Cały świat przedstawiony w filmie jest właściwie projekcją duszy głównego bohatera. To właśnie tam - w sferze uczuć - tkwi źródło pornografii. Pornografii rozumianej jako wynaturzony, wręcz patologiczny odbiór świata i ludzi, zwłaszcza kobiet. Bohater Koterskiego, zmieniając partnerki jak rękawiczki, przypomina Aleksandra Portnoya ze słynnej powieści Phillipa Rotha. Szuka ideału miłości i kobiety, a jednocześnie porzuca kolejne kochanki w obawie przed zdradą, zazdrością, zawodem. Doznając wciąż nowych seksualnych wrażeń, stara się zagłuszyć samotność i poczucie duchowego niespełnienia. Film Koterskiego, choć obliczony raczej na mniej wymagającego widza, ma ambicje uniwersalne. Reżyser nie dba o tło społeczne, polityczne. Ważne jest tylko wnętrze głównego bohatera, ukazane poprzez ciąg epizodów, które mogłyby zdarzyć się zawsze i wszędzie.

Michał, dojrzały mężczyzna, mąż i ojciec, leżąc w sypialni u boku śpiącej żony wspomina swoje kobiety. Pierwszą była Asia, on miał wtedy 19 lat, ona 17, razem wyjechali pod namiot nad morze, aby spędzić wakacje rozkoszując się pierwszą miłością. Dziewczyna obiecała rodzicom, że nie zrobi nic złego. Odwzajemnia wszystkie pieszczoty, lecz mimo nalegań i próśb Michała nie chce się z nim naprawdę kochać. Chłopak stwierdza, że lepiej będzie, jeśli Asia wyjedzie. Jednak ona wraca z drogi i decyduje się na wszystko. Idylla nie trwa długo. Michał targany wątpliwościami nie chce poświęcić się jednej kobiecie, boi się zdrady, uczucia zazdrości. Uważa, że najlepszym wyjściem jest definitywne rozstanie.
W czasie studiów na jednym z wieczorów towarzyskich poznaje Agatę. Spędza z nią noc, ale myślami ciągle jest z Asia. Kolejna zdobycz to Anka, która spotykając się z Michałem zdradza swego chłopaka. Michał tłumaczy jej przewrotnie, że jeden raz to nie jest zdrada. Następnego dnia widzi dziewczynę przytuloną do narzeczonego.
Przypadkowo na ulicy zostaje oczarowany superblondyną, która sama proponuje popołudniowe spotkanie. Wystrojony i podniecony Michał na próżno czeka na atrakcyjną blondynkę. Aby zaspokoić swe rozbudzone potrzeby, dzwoni do koleżanki, Marty, o której wie, że się w nim podkochuje. Baraszkują w parku, ale po fakcie Marta wypomina chłopcu brak uczucia.
W knajpie Michał poznaje przypadkową dziewczynę, Janinę. Noc spędzona z nią powoduje, że musi udać się do poradni lekarskiej. Rozczarowany ponownie spotyka się z Martą, lecz tym razem ona przejmuje inicjatywę i cynicznie proponuje łóżko.
Michał przeżywa nagłą fascynację Julią, potem wyświadcza koleżeńską przysługę Kasi. I znów musi złożyć wizytę lekarzowi. Gdy wraca do Julii, dostaje kosza. Na następnej prywatce ostentacyjnie wychodzą z Ewą, nową zdobyczą, do drugiego pokoju, obserwowani przez zgromadzonych, a także przez obecną tu Asię. Z tego samego przyjęcia Michał dzwoni do Marty.
Po latach spotyka Lusię, dziewczynę, która była przedmiotem jego fascynacji erotycznej we wczesnej młodości. Wspominając dawne czasy jadą do lasu i kochają się we fiaciku jej męża.
W życiu Michała pojawia się Krysia, która wydaje się spełniać wszystkie jego wymagania. Razem chodzą na spacery, na koncerty. Gdy jednak Krysia zwierza się ze swej przygody erotycznej z Wiesiem, Michał rozgoryczony i zawiedziony odchodzi. W czasie kłótni z Krysią spostrzega idącą z mężem Asię spodziewającą się dziecka.
Michał przeżywa kolejne przygody - 7. kobietą, z którą kocha się w parku na ławce, z inną partnerką, która w czasie aktu miłosnego recytuje wiersze i każe powtarzać mu ostatnie słowa. Hanię, poznaną na przyjęciu, zaprasza do domu. Przez lornetkę w oknie obserwują na ulicy prostytutkę z klientem, a jednocześnie sami kochają się w ten sam sposób. Przygodę tę przypłaca kolejną wizytą u lekarza.
W Sylwestra pijany Michał dzwoni do Asi, potem do matki, z którą postanawia spędzić ten uroczysty wieczór. Najpierw idzie do Julii i, choć jest u niej inny mężczyzna, zostaje u nimi. Do matki dojeżdża dopiero następnego dnia. Kaja się i obiecuje poprawę.
Po nowej przygodzie wraca do Marty i mówi jej o zdradzie, ta jednak mu nie wierzy, ufając jego zasadzie, że gdy zaczyna romans z nową dziewczyną, kończy z poprzednią.
Michał marzy o prawdziwej miłości, o kimś, kogo mógłby pokochać i kto odwzajemniłby jego uczucie. Prosi o radę starszego brata, męża i ojca licznej rodziny, który krótko stwierdza, że taki ktoś, odpowiedni dla Michała, już istnieje.
Kobietą śpiącą u boku Michała jest Marta.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Varia

pokaż