LABIRYNT

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1985
• Premiera:
  1989. 02. 13
• Gatunek:
  Film psychologiczny, Horror
• Barwny, 2220 m, 74 min
  Lokacje: Warszawa (Pałac Kultury i Nauki),

"Labirynt" to film dyplomowy Andrzeja Stefana Kałuszki (rocznik 1952), absolwenta polonistyki oraz Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego. "...w swej pierwszej próbie fabularnej sięgnął do doświadczeń i przeżyć własnych i swoich rówieśników próbujących znaleźć niezawodne fundamenty życia w trudnych latach osiemdziesiątych. Trójka emocjonalnie niezrównoważonych bohaterów nie potrafi przezwyciężyć uczucia samotności, zagubienia i bezradności, odczuwa lęk przed śmiercią" - pisała wówczas branżowa prasa. Stany psychiczne i nastroje miotających się bohaterów znakomicie oddaje muzyka Danuty Zankowskiej - miejscami łagodna i kojąca, przechodząca w ostrą i gwałtowną. W filmie wykorzystano też fragment "Walca kwiatów" z "Dziadka do orzechów" Piotra Czajkowskiego.

Na warszawskim lotnisku nikt nie oczekuje na powracającego zza granicy trzydziestokilkuletniego historyka sztuki, Tadeusza Turskiego.
W czasie treningu na krytym basenie Pałacu Kultury i Nauki młoda dziewczyna Judyta zainteresowana kolegą spycha go z trampoliny, a następnie żałuje swego czynu.
Tadeusz próbuje wejść do mieszkania, ale nikt nie odpowiada, nie pasują też klucze. Czekając na schodach przypomina sobie szczęśliwe chwile z narzeczoną Wandą.
W czasie seansu spirytystycznego Judyta szuka wyjaśnienia swego zachowania wobec Marka. Seans kończy się histerią kobiety-medium powtarzającej słowa "Pchnij".
Tadeusz odwiedza matkę przebywającą w domu starców. Na próżno stara się nawiązać z nią kontakt, daremnie opowiada o swoich planach, pokazuje książkę o Edwardzie Munchu, którą opublikował za granicą.
Nie mogąc skontaktować się z dawnymi przyjaciółmi wraca pod znajome drzwi. Na widok uśmiechniętej twarzy Tadeusza Wanda zatrzaskuje je, nie reaguje na jego pukanie. Z klatki sąsiedniego domu widzi Wandę kochającą się z innym mężczyzną. Zaszokowany ucieka, spędza noc w podmiejskim hoteliku. W nocy ma koszmarne sny.
Zmaltretowana psychicznie Judyta odczuwa niewytłumaczalny lęk, myśli o śmierci.
Tadeusz rozpoznaje na ekranie telewizora Wandę, która na żywo prowadzi program o historii i wielkości Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Decyduje się odszukać dziewczynę i porozmawiać.
Judyta przypadkowo ogląda program poświęcony PKiN. Przypomina sobie, że w jednej z sal Pałacu odbędzie się wykład o psychoanalitycznej interpretacji labiryntu. Być może tam spotka Marka.
Tadeusz i Judyta spotykają się przypadkowo w hollu, a potem tą samą windą jadą na górę. Judyta wysiada wcześniej i przed salą wykładową poszukuje Marka. Ale chłopak nie pojawia się. Tadeusz natomiast odnajduje Wandę, gdy ustawia do programu telewizyjnego scenę baletową na dachu Sali Kongresowej. Dziewczyna bojąc się skandalu, decyduje się na wysłuchanie jego wyznań. Zarzuca mu, że ją pozostawił, nie dając znaku życia. Tadeusz zapewnia, iż słał listy i zaproszenia, że zadedykował jej wydaną książkę o Munchu. Chciałby, by została jego żoną. Wanda reaguje tak, jakby chciała zrozumieć i zaakceptować słowa Tadeusza.
Wykład, którego słucha Judyta, przybiera dwuznaczny charakter. Demoniczny wykładowca swoje wywody podszyte seksualną metafizyką adresuje do niej, jedynej kobiety wśród kilkuset mężczyzn. Roztrzęsiona ucieka z sali do toalety i tam omdlewa.
Tadeusz kontynuuje rozmowę z Wandą w czasie realizacji programu, próbuje ją zatrzymać, ale Wanda wymierza mu policzek. Kiedy odzyskuje świadomość, jest noc. Załamany wchodzi na barierkę, jednak na widok strażnika kryje się za ścianą.
Po zakończeniu programu Wanda opuszcza Pałac w towarzystwie swego przyjaciela, Janusza. W domu dziewczyna robi awanturę, niszczy dwie wiszące na ścianie grafiki Muncha, ślady jej związków z Tadeuszem i wyrzuca Janusza.
Tadeusz rozbija szybę, aby wyjść z zamkniętej przez strażnika baszty. Nie może znaleźć drogi do wyjścia wśród labiryntu podziemnych korytarzy, magazynów, samoczynnie poruszających się wind. ucieka przed stadem szczurów i przed - jak mu się wydaje - prześladującym go marmurowym posągiem z lat pięćdziesiątych. Słyszy za drzwiami kroki, pełen determinacji rzuca się na przeciwnika i powala... strażnika.
Świadkiem szaleńczego ataku jest Judyta, która po oprzytomnieniu również szuka wyjścia. Nie reaguje na słowa Tadeusza usiłującego wytłumaczyć swoje zachowanie. Ukrywa się wśród foteli ogromnej sali Kongresowej. Tadeusz, który zabrał strażnikowi klucze, osacza ją za pomocą świateł i głośników, ale dziewczyna wymyka się.
Odnajduje ją na basenie, wspinającą się na trampolinę. Przerażona dziewczyna przypomina sobie słowa "Pchnij" z seansu spirytystycznego, wykorzystuje sytuację i spycha go z kilku metrów do wody. Za chwilę żałuje tego czynu, biegnie z pomocą. Tadeusz żyje i próbuje ją wciągnąć do wody. Judyta w przerażeniu ucieka coraz wyżej, aż Tadeusz dopada ja - momentami utożsamianą z Wandą - w najwyżej położonym pomieszczeniu. Pragnąc powetować swoje upokorzenie gwałci dziewczynę, ale w pewnym momencie gwałt przeradza się w satysfakcjonujący partnerów stosunek miłosny. Wychodzą na zewnątrz, stają na barierce stokilkadziesiąt metrów nad budzącą się ze snu Warszawą. Patrzą w stronę wschodzącego słońca i skaczą w dół, ich ciała szybują ku ziemi...
Na barierce stoją szczęśliwi Tadeusz i Judyta - każde z nich odnalazło bliskiego człowieka.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Varia

pokaż