YUMA

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska, Czechy
• Rok produkcji:
  2012
• Premiera:
  2012. 08. 10
• Barwny (negatyw: Kodak), 108 min
  
  Lokacje: Warszawa, Cieszyn (ul. Głęboka), Krosno Odrzańskie, Żagań (stacja kolejowa), Czechy (Ostrawa, rynek w Karwinie), Niemcy (Frankfurt nad Odrą).

Początek lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Mimo, że komunizm należy już do przeszłości, rodzice Zygi wciąż żyją jak dawniej, ledwie wiążą koniec z końcem. Chłopak postanawia więc wziąć sprawy w swoje ręce i zaczyna się trudnić przemytem.

"Yuma" to reżyserski debiut kinowy Piotra Mularuka, znanego wcześniej głównie z produkcji telewizyjnych i dyplomowego filmu "Opowiem wam o Ester". Jest laureatem kilku nagród w USA, gdzie studiował. Słowo "Yuma" ma co najmniej trzy znaczenia: po pierwsze jest nazwą przestępczego procederu, polegającego na kradzieży towarów w zachodnich (głównie niemieckich) sklepach i sprzedawaniu ich w Polsce; po drugie to nazwa byłego słynnego więzienia w Arizonie, otwartego w 1875 roku; a po trzecie - nawiązanie do głośnego westernu "15:10 do Yumy" Delmera Davesa. Co ciekawe - wszystkie znaczenia, bezpośrednio lub aluzyjnie, znajdują swoje odzwierciedlenie w fabule.
Główne zajęcie bohaterów filmu Mularuka stanowi "jumanie", czego nie traktują jako kradzież, lecz rodzaj "reparacji" za krzywdy wyrządzone Polakom przez ich zachodnich sąsiadów podczas II wojny światowej. W rezultacie niektórym z owych samozwańczych egzekutorów "dziejowej sprawiedliwości" przyjdzie poznać bardzo gorzki smak przeludnionej więziennej celi. Ich przywódca zaś, blondwłosy Zyga o twarzy raczej cherubinka niż przestępcy, fascynuje się westernami, co niejednokrotnie przybiera w filmie dość groteskowy i lekko surrealistyczny wyraz. Wydaje się zresztą, że jest to celowy zabieg reżysera, który większość fabuły osnuł delikatną mgiełką nieco komiksowego z ducha pastiszu, dla którego inspirację stanowiły nota bene nie tylko ekranowe opowieści z Dzikiego Zachodu, lecz także klasyka kina gangsterskiego ze słynnym "Ojcem chrzestnym" na czele. Dopiero pod koniec filmu Mularuk przestaje mrugać okiem do widza, proponując mu nagłą zmianę emocjonalnej tonacji na poważną, by nie rzec - dramatyczną.

Akcja "Yumy" zaczyna się przy granicy Polski z NRD w 1987 roku. Zyga i zabiegająca o jego względy przyjaciółka o przezwisku "Bajadera" spotykają młodego zbiega zza zachodniej rubieży. Przestraszony chłopak pragnie dostać się do najbliższej placówki dyplomatycznej RFN. Nie bacząc na ryzyko Zyga z pomocą kolegów sprytnie pomaga młodemu Niemcowi zrealizować jego cel. Mija kilka lat. Komunizm jest już przeszłością, jednak szare i biedne życie w przygranicznym Brzegu niewiele się zmienia. Jednym z największych marzeń lokalnej młodzieży jest posiadanie w miarę dobrej podróbki "adaśków, czyli adidasów. Nuda, beznadzieja i brak perspektyw sprawiają, że Zyga postanawia ulec namowom swojej przedsiębiorczej i bezpruderyjnej ciotki, utrzymującej się głównie ze szmuglowania papierosów z pobliskiego"Reichu"i wyrusza na swoją pierwszą"akcję", która nie tylko kończy się pełnym sukcesem, lecz także pozwala młodzianowi odkryć talenty, o które nigdy wcześniej nie podejrzewał siebie. W ciągu najbliższych miesięcy zahukany i sfrustrowany do niedawna Zyga staje się królem lokalnego półświatka. Dzięki swemu sprytowi i bezczelności"biznes"ciotki rozkwita i obejmuje znacznie szerszą"ofertę towarów"niż pospolite kartony"Marlboro". Jednak każdy kij ma dwa końce. Błyskawiczny awans materialny Zygi i jego znajomych zwraca uwagę rosyjskiej mafii i dawnego kolegi, który po latach wraca do miasteczka jako świeżo upieczony, ambitny policjant. [TVP]

Zwiastuny (2)

pokaż

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Varia

pokaż

Nagrody

schowaj

• 2012
  Koszalin (Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych "Młodzi i Film")-Nagroda Publiczności
• 2012
  Cottbus (Festiwal Młodego Kina Wschodnioeuropejskiego)-Wyróżnienie Jury Młodzieżowego
  Katarzyna Figura
• 2012
  Chicago (Festiwal Filmu Polskiego w Ameryce)-Nagroda Krytyków Chicagowskich