EROICA
- Podtytuł: SYMFONIA BOHATERSKA W DWÓCH CZĘŚCIACH
- Film fabularny
- Produkcja:Polska
- Rok produkcji:1957
- Premiera:1958. 01. 04
- Gatunek:Film wojenny
- Czarno-biały, 2373 m, 78 min
Lokacje: Warszawa (Pałac Królikarnia przy ul. Puławskiej, ulice: Idzikowskiego, Pilicka, Malczewskiego, ul. Puławska), Konstancin - Jeziorna (willa "Piast" przy ul. Granicznej 27).
Jedno z czołowych osiągnięć "szkoły polskiej", będące swoistym rozrachunkiem z mitologizowaniem wojennej przeszłości. Film należy do rzadko spotykanego gatunku - składa się z dwóch luźno ze sobą związanych tematycznie nowel. Część pierwsza opowiada o warszawskim cwaniaku Dzidziusiu, który przypadkowo wciągnięty w Powstanie Warszawskie zdobywa się na czyn bohaterski, choć właściwie niepotrzebny. Akcja drugiego opowiadania rozgrywa się w niemieckim oflagu i po raz pierwszy przedstawiono w niej życie polskich oficerów w obozie jenieckim w czasie ostatniej wojny. Do legendy urasta tu ucieczka por. Zawistowskiego. Tylko najbardziej wtajemniczeni wiedzą, że cały czas jest on w obozie - ukryty w przewodzie wentylacyjnym. Mimo starań i opieki kolegów bohater umiera - z zimna i samotności. A wszystko po to, by zachować legendę, która podtrzymywała na duchu wszystkich stłoczonych w obozie żołnierzy.
"Eroica" to nie pierwszy przykład współpracy scenarzysty Jerzego Stefana Stawińskiego i reżysera Andrzeja Munka. Wcześniej zrealizowali film "Człowiek na torze". Po wielu samodzielnych sukcesach - Stawiński jest m.in. autorem scenariusza do filmu "Kanał", a Munk zdobył wiele nagród w dziedzinie filmu dokumentalnego - ich drogi spotkały się w "Eroice". W filmie tym swoją uwagę skupili na temacie bohaterstwa. W obu nowelach przedstawili bohaterstwo, które właściwie nie przyniosło żadnego konkretnego sukcesu, ale od niego ważniejsze dla autorów stały się pobudki kierujące postępowaniem ludzi w trudnych momentach. W ten sposób przedstawili różnorodność charakterów, bogactwo ludzkich typów - studium psychologiczne bohaterów. Film prawie całkowicie zrealizowany został w plenerach, głównie w Warszawie, w Bukowinie i na Śląsku. Jest to także pierwszy polski film szerokoekranowy.
Munk zapożyczył tytuł filmu od patetycznej III Symfonii Es-dur Ludwiga van Beethovena. Pierwotnie Munk swoją filmową "Eroicę" chciał zbudować (na podobieństwo symfonii) z trzech (klasyczne symfonie składają się z 4 części), luźno ze sobą związanych części. Pierwszej części, już po zmontowaniu, Munk nie włączył do całości filmu. Uznał ją za nieudaną artystycznie. Ostatecznie więc podtytuł "Eroiki" brzmi "Symfonia bohaterska w dwóch częściach", co jeszcze bardziej podkreśla ironiczny i sceptyczny wydźwięk filmu.
Fragment filmupokaż
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Reżyseria
- Współpraca reżyserska
- Scenariusz
- Zdjęcia
- Współpraca operatorska
- Oświetlenie
- Scenografia
- Współpraca scenograficzna
- Kierownictwo budowy dekoracji
- Atelier
- Muzyka
- Dźwięk
- Współpraca dźwiękowa
- Montaż
- Współpraca montażowa
- Charakteryzacja
- Kierownictwo produkcji
- Współpraca produkcyjna
- Script (Sekretariat planu)
- Produkcja
Nagrodyschowaj
- 1959Mar del Plata (Międzynarodowy Festiwal Filmowy)-Nagroda dla najlepszego zestawu filmów
wspólnie z filmami "Ewa chce spać" i "Zamach" - 1959Mar del Plata (Międzynarodowy Festiwal Filmowy)-Nagroda za scenariusz
wspólnie z filmem "Zamach" - 1959Mar del Plata (Międzynarodowy Festiwal Filmowy)-Nagroda FIPRESCI
- 1959Syrenka Warszawska (nagroda Klubu Krytyki Filmowej SDP)-w kategorii filmu fabularnego
za rok 1958
Patrz także:schowaj
- 1998Film dokumentalny / Ryszard Bugajski
SCHERZO ALLA POLACCA (1)
- Nowela
- 36 min
Lokacje: Konstancin.
Bohaterem noweli jest Dzidziuś, warszawski cwaniak, który początkowo wbrew sobie wciągnięty zostaje w sprawy powstania warszawskiego, a następnie świadomie już pośredniczy w pertraktacjach między dowództwem powstania a oddziałami Węgrów chcących stanąć po stronie Polaków. Mimo niepowodzenia tego przedsięwzięcia, wraca do walczącej i ginącej Warszawy.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaDzidziuś GórkiewiczZosia, żona Dzidziusiamajor "Grzmot"; w części 2 nie występuje w napisachIstvan Kolya, oficer węgierskikomendant MokotowaLola, telefonistka "Jagódka"oficer węgierskikapral prowadzący musztrębaba z żelastwemoficer węgierski; nie występuje w napisachpowstaniec; nie występuje w napisachpowstaniec; nie występuje w napisachpowstaniec przesłuchujący Dzidziusia; nie występuje w napisachharcerz; nie występuje w napisachnie występuje w napisachpowstaniec czyszczący broń; nie występuje w napisachpowstaniec-wartownik; nie występuje w napisachpowstaniec; nie występuje w napisachadiutant węgierskiego generała; nie występuje w napisach
Pierwowzoryschowaj
| Pierwowzór | |
| WĘGRZY | |
| Opowiadanie | |
| Autor | Jerzy Stefan Stawiński |
Patrz także:schowaj
- 1993Film fabularny - telewizyjny / Kazimierz Kutz
OSTINATO - LUGUBRE (2)
- Nowela
- 40 min
Akcja noweli toczy się w oflagu, w którym rzekomy uciekinier, ukrywający się na poddaszu baraku, wykreowany zostaje na legendarnego bohatera. Schorowany i załamany psychicznie popełni w końcu samobójstwo. Przesadna dbałość o honor munduru, przestrzeganie przez przedwojenną kadrę oficerską dawnych zasad i hierarchii czyni atmosferę przymusowego, wzajemnego współżycia niemożliwą do zniesienia. Nie wytrzymuje jej porucznik Żak. Po nieudanej próbie ucieczki wychodzi w czasie alarmu lotniczego na pusty plac obozowy ze świadomością, że strażnicy mają bezwzględny rozkaz strzelania . . .
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskapodporucznik Turekporucznik Krygierporucznik Korwin - Makowskipodporucznik Szpakowskipodporucznik Dąbeckiporucznik Żakporucznik Zawistowskiporucznik Kurzawaporucznik Marianekmajor "Grzmot"; w części 2 nie występuje w napisach
Pierwowzoryschowaj
| Pierwowzór | |
| UCIECZKA | |
| Opowiadanie | |
| Autor | Jerzy Stefan Stawiński |
CON BRAVURA
- Nowela
- 32 min
Nowela miała być pierwszą częścią filmu. Ostetecznie - już po zmontowaniu - nie została przez Munka włączona do ekranowej wersji filmu. Obecnie prezentowana bywa jako dodatek do właściwej wersji "Eroiki" (niestety, nowela - poza tytułem - nie posiada napisów, co znacznie utrudnia ustalenie jej obsady.
Lokacje: Zakopane (dworzec kolejowy), Kuźnice (stacja kolejki linowej na Kasprowy Wierch), Kasprowy Wierch.
Piękna zakonnica przyjeżdża pociągiem do Zakopanego. Kontaktuje się z dwoma mężczyznami w sprawie "białych gołębi", obaj jednak odmawiają pomocy. Siostra dociera do willi, w której Niemcy urządzili kocioł. W ślad za zakonnicą w willi pojawia się młody mężczyzna Andrzej. Obojgu udaje się uciec. Andrzej prowadzi zakonnicę do chałupy, gdzie znajduje się siedziba polskich kurierów. Kobieta prosi o przeprowadzenie przez węgierską granicę. Andrzej ofiarowuje jej swoją pomoc. Po brawurowej jeździe na nartach oboje docierają do szałasu wysoko w górach. Zakonnica zdejmuje habit i przedstawia się Andrzejowi jako Katarzyna. Rankiem znika. Andrzej dociera do polskiego oddziału. Dowiaduje się, że właśnie Niemcy wkroczyli na Węgry, okazuje się także, że "białe gołębie" były hasłem tajnych kurierów krążących pomiędzy Polską a Węgrami. Chłopak, chce odnaleźć Katarzynę i przestrzec ją przed niebezpieczeństwem. Tymczasem ona dociera już do granicy w towarzystwie dwóch przewodników. Z daleka słychać strzały. To patrol niemiecki ostrzelał Andrzeja.
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Obsada aktorskaAndrzej, kurier tatrzańskiKatarzyna - zakonnicamuzyk Kardaskolędnik aniołkurier grający w kartygestapowiec; nie występuje w napisachmajor - dowódca partyzantów; nie występuje w napisachturystka na Kasprowym Wierchu; nie występuje w napisachgestapowiec; nie występuje w napisachKazimierz Hanzelkelner; nie występuje w napisachgestapowiec; nie występuje w napisachgość w knajpie; nie występuje w napisachmuzyk w knajpie; nie występuje w napisach
Pierwowzoryschowaj
| Pierwowzór | |
| ZAKONNICA | |
| Opowiadanie | |
| Autor | Jerzy Stefan Stawiński |
