OLIMPIADA 40

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1980
• Premiera:
  1980. 06. 23
• Gatunek:
  Film wojenny, Film sportowy
• Barwny, 2809 m, 96 min
  
  Lokacje: Proszków k. Środy Śląskiej, kamieniołomy w Strzelinie pod Wrocławiem.

W filmie pojawiają się kadry dokumentalne - migawki z ostatniej, przedwojennej olimpiady w Berlinie w 1936 r. Za cztery lata miały się odbyć następne igrzyska w Tokio. Ale przedtem był rok 1939. Fala faszyzmu zalała całą Europę. W olimpijskim roku 1940 w jednym ze stalagów jeńcy wojenni wpadli na pomysł zorganizowania własnej olimpiady. "Inspiracją było dla mnie autentyczne wydarzenie. We wrześniu 1940 r. prości żołnierze: Polacy, Francuzi, Belgowie, Anglicy, Norwegowie - jeńcy hitlerowskiego stalagu XIII C w Langwasser zorganizowali konspiracyjne igrzyska sportowe. Inicjatorami byli Polacy" - mówił reżyser Andrzej Kotkowski. Przygotowując scenariusz wspólnie z Michałem Komarem, przewertował tomy pamiętników, materiałów źródłowych, zapoznał się z relacjami uczestników tamtych zawodów. Zdjęcia kręcono w zaadaptowanych pomieszczeniach PGR w Proszkowie koło Środy Śląskiej i w autentycznym miejscu pracy jeńców stalagu, kamieniołomach w Strzelinie pod Wrocławiem. Nie chodziło jednak o rekonstruowanie zdarzeń. "Moim zamiarem było zrobić film o sprawach szerszych - podkreślał reżyser - godności ludzkiej, zdolnej manifestować się nawet w najtrudniejszych warunkach". Pomysł zorganizowania zawodów jest ryzykowny, wbrew regulaminowi. Entuzjaści olimpiady obmyślają sposoby zmodyfikowania konkurencji sportowych tak, aby mogły odbyć się w konspiracyjnych warunkach obozowych. Przygotowują emblematy olimpijskie, pamiątkowe proporczyki, jeden z jeńców na harmonijce ustnej gra hymny narodowe na cześć zwycięzców. Wciąż przybywa kibiców i zawodników. Wyniszczeni morderczą pracą w kamieniołomach jeńcy rozgrywają zawody pod okiem oprawców. Sponiewierani, zniewoleni ludzie odnoszą duchowe zwycięstwo nad prześladowcami. Idea olimpijska triumfuje. Do stalagu przybywa zagorzały hitlerowiec Otto Schultz, by wprowadzić żelazną dyscyplinę i zwiększyć wydajność pracy w kamieniołomach. Wśród jeńców rozpoznaje Piotra, z którym zetknął się na berlińskiej olimpiadzie w 1936 roku; przegrał z nim wtedy w eliminacjach. Za wspólne treningi proponuje lepsze traktowanie. Piotr odrzuca ofertę, natomiast organizuje jenieckie igrzyska olimpijskie. Mimo zakazu Schultza zawody stopniowo odbywają się. Ostatnią konkurencją jest skakanie żabką, stosowane przez Niemców jako dotkliwa kara. Piotr skazany zostaje na obóz karny.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Varia

pokaż

Nagrody

schowaj

• 1982
  Rennes (MFF Sportowych)-nagroda prezydenta Francji
• 1984
  Nagroda Ministra Obrony Narodowej
  wyróżnienie
  Andrzej Kotkowski
• 1980
  Wawrzyn Polskiego Komitetu Olimpijskiego
  złoty
  Andrzej Kotkowski