ALBUM POLSKI

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1970
• Premiera:
  1970. 05. 08
• Gatunek:
  Film obyczajowy
• Barwny, 3900 m, 136 min
  Lokacje: Miastko, Warszawa, Szczecin (ul. Czarnieckiego, Wały Chrobrego, port szczeciński), Wrocław, Gdańsk, Cedynia, Kołobrzeg, Czymanowo nad Jeziorem Żarnowieckim, Słosinko w gminie Miastko (stacja kolejowa), Łękinia, droga w okolicach Przeradza w woj. pomorskim.

Anna i Tomek spotykają się na wakacyjnej wędrówce. Ich zainteresowanie wzbudza znane obojgu stare zdjęcie z frontowej gazetki z 1945 r., przedstawiające grupę żołnierzy na czołgu; jest wśród nich ojciec Tomka, Piotr, a matka Anny traktuje zdjęcie jako cenną pamiątkę. Przeprowadziwszy wywiad z wdową po poległym sierżancie ze zdjęcia, Anna - studentka dziennikarstwa - postanawia ruszyć śladem innych towarzyszy broni i zmontować audycję obrazującą ich losy i dzisiejsze życie. Zaczynają od odwiedzin u ojca Tomka, Piotra, inżyniera w lubińskim zagłębiu miedziowym. Piotr zafascynowany jest podobieństwem Anny do kobiety, którą poznał i pokochał w 1945 r. Ewakuowany w kolumnie więźniów ze Stutthofu na Mazury spotkał Marię w zagrodzie Mazura-autochtona, który uratował mu życie w dniach ofensywy radzieckiej. Po wyzwoleniu drogi ich jednak się rozeszły. Piotr wstąpił do wojska, Maria zaś w towarzystwie profesora, sławnego archeologa, przekonawszy się, że jej rodzina została wymordowana - ruszyła na Ziemie Zachodnie, do wyzwalanego właśnie Wrocławia. Piotr wraz z oddziałem fizylierów I Armii szedł w tym czasie przez Wał Pomorski na Bałtyk. Wówczas to wykonane zostało zdjęcie dla frontowej gazetki, kiedy oddział przekraczał dawną polsko-niemiecką granicę. Po zaciekłych walkach oddział wyszedł nad Bałtyk, a następnie brał udział w forsowaniu Odry. Piotr został wówczas ciężko ranny, a jego przyjaciel Jan - sądząc, że Piotr nie żyje - dał o tym znać Marii. Piotra uratował jednak młody czołgista Andrzej. Po długim pobycie w szpitalu Piotr stracił ślad ukochanej. Maria wraz z profesorem przedzierała się w tym czasie na Zachód. Po drodze była świadkiem wielu scen charakterystycznych dla tej wiosny 1945 r. Na dworcach przewalały się tłumy repatriantów, szabrowników, ludzi wracających z obozów koncentracyjnych. Pewnej nocy Maria jest świadkiem napadu bandy "Sępa" na pociąg. Wraz z profesorem stają w obronie młodego działacza PPR Stefana i omal nie przypłacają tego życiem. W płonącym jeszcze Wrocławiu, profesor przystępuje do zabezpieczenia gmachu Uniwersytetu i przygotowuje nowy rok akademicki. Maria poznaje wówczas młodego działacza ZWM, Jerzego, który zaopiekuje się nią po nadejściu wieści o śmierci Piotra. Postanawiają się pobrać, ale Jerzy ginie w akcji przeciw Wehrwolfowi... Inny z towarzyszy broni Piotra, chłop z Kresów Perkuć, osiedla się po demobilizacji na Ziemiach Odzyskanych, Pierwsze ziarno pada w zoraną ziemię, nowi gospodarze zaczynają pracę. Ale nadal padają ofiary. Banda "Sępa" morduje bestialsko młodych milicjantów z posterunku w miasteczku - między nimi Józka, młodego żołnierza z oddziału Piotra. W atmosferze napięcia przychodzi referendum, ścierają się różne koncepcje polityczne... Piotr po wyzdrowieniu kieruje punktem repatriacyjnym na granicy. Jan przystępuje w Szczecinie do odbudowy stoczni. Obu im życie osobiste się nie układa. Przekonany, że nie odnajdzie Marii, Piotr żeni się z dziewczyną spotkaną na przeprawie. Jednak umiera ona wkrótce po wydaniu na świat syna. Maria po śmierci Jerzego opuszcza Wrocław, choć profesor wróży jej karierę naukową. Osiedla się jako nauczycielka w małym miasteczku na Opolszczyznie i tam odnajduje ją kolejarz Franek, z którym zaprzyjaźniła się podczas wędrówki do Wrocławia. Maria jest w ciąży. Otoczona troskliwą opieką Franka, którego poślubia, rodzi córkę, Annę... Kolejne odwiedziny u towarzyszy broni z fotografii odsłaniają przed Anną i Tomkiem prawdę o ich pochodzeniu. Nakładające się na siebie obrazy, w których teraźniejszość nieustannie konfrontuje się z przeszłością, dają im głębsze niż dotychczas pojęcie o tym, czym było życie ich rodziców - a także o ich roli, jako tych, którzy z kolei muszą przejąć pałeczkę sztafety i dalej poprowadzić dzieło ojców. Rodzi się między nimi coraz głębsze uczucie, wybuchają też konflikty i kłótnie. W końcu rozstają się w ostatnim dniu wakacji. Tomek wraca na Politechnikę Gdańską, Anna do Warszawy, gdzie montuje swój wielki reportaż. Kiedy za rok spotkają się na Święcie Morza, wiedzą, że pozostaną razem...

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Nagrody

schowaj

• 1970
  Nagroda Ministra Obrony Narodowej
  I stopnia
  Jan Rybkowski
• 1970
  Nagroda Ministra Obrony Narodowej
  I stopnia
  Ryszard Frelek
• 1970
  Nagroda Ministra Obrony Narodowej
  I stopnia
  Witold Sobociński