Ida Kamińska
zwiń
- 1899. 09. 04Data urodzeniaOdessa
- 1904Debiut teatralnyrola Sionki w sztuce "Matka" Dawida Pińskiego na deskach teatru Jardin deHiwer w Warszawie
- 1955OdznaczenieNagroda Państwowa II Stopnia za całokształt działalności artystycznej w teatrze
- 1955OdznaczenieMedal 10-lecia PRL
- 1959OdznaczenieOrder Sztandaru Pracy I Klasy
- 1967OdznaczenieOdznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
- 1980. 05. 21Data śmierciNowy Jork; pochowana na Mount Hebron Cemetery
- 20247 maja na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi została odsłonięta gwiazda aktorki w Alei Gwiazd (w okolicach Hotelu Grand i kina "Polonia")
Słynna aktorka polska i żydowska. W 1916 ukończyła gimnazjum i po raz pierwszy zadebiutowała na scenie Teatru Żydowskiego w Warszawie, który 3 lata wcześniej założyli jej rodzice. Przez dwa lata grała głównie w przedstawieniach operetkowych. Po śmierci ojca w 1918 wyjechała z matką na występy na Ukrainę, skąd powróciła w 1921. Od tego czasu grała w Teatrze Centralnym na Lesznie kierowanym przez Ester Rachel Kamińską oraz gościnnie w Trupie Wileńskiej.
W latach 1924-28 prowadziła wraz ze swoim pierwszym mężem Zygmuntem Turkowem Warszawski Żydowski Teatr Artystyczny. W latach 1931-1932 przebywała na występach w Belgii i Francji. Od 1933 kierowała własnym zespołem teatralnym, który od 1937 miał siedzibę w Teatrze Nowości przy ulicy Bielańskiej. Po wybuchu II wojny światowej Kamińska opuściła Warszawę i dotarła do Lwowa, gdzie władze komunistyczne powierzyły jej kierowanie Państwowym Teatrem Żydowskim. Po agresji III Rzeszy na Związek Radziecki, w czerwcu 1941 wyjechała do Równego, a następnie do Frunze, stolicy Kirgistanu. Tam zorganizowała zespół i przez dwa lata wystawiała sztuki w miejscowej filharmonii oraz innych miastach republik radzieckich. W latach 1944-46 Kamińska pracowała w moskiewskim radiu w audycjach polskich i obcojęzycznych. W 1947 wróciła do Polski i zamieszkała w Warszawie. W 1948 władze komunistyczne zaproponowały jej zorganizowanie państwowego teatru żydowskiego w Łodzi, którego w latach 1949-1953 była dyrektorem. Następnie w latach 1953-1955 była dyrektorem Dolnośląskiego Teatru Żydowskiego we Wrocławiu, a od 1955 dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru Żydowskiego im. Ester Rachel Kamińskiej w Warszawie. Po wydarzeniach marca 1968 wyjechała z rodziną i większością zespołu Teatru Żydowskiego do Wiednia, skąd następnie udała się do Tel Awiwu, gdzie wystawiła kilka przedstawień. Przed końcem 1968 dotarła do Stanów Zjednoczonych i zamieszkała w Nowym Jorku, gdzie usiłowała założyć Yiddish Theater, ale wysiłki te nie zostały zakończone powodzeniem.
W 1993 (18.10) w Warszawie w Alejach Jerozolimskich 101 odsłonięto tablicę upamiętniającą jej miejsce zamieszkania. Podobne tablice znajdują się na ścianach na budynku Teatru Kameralnego (dawniej Dolnośląskiego Teatru Żydowskiego) przy ulicy Świdnickiej we Wrocławiu oraz Teatru Nowego w Łodzi. Od roku 2005 Teatr Żydowski w Warszawie nosi również jej imię.
Córka Estery Racheli Kamińskiej i Abrahama Izaaka Kamińskiego, siostra Reginy Kamińskiej, matka Ruth Turkow.
Filmografiachronologicznie ↓ ↑ | wg rodzajów | wg funkcji | zwiń
- 1970THE ANGEL LEVINEFilm fabularnyObsada aktorska (Fanny Myszkin)
- 1967Film fabularny - telewizyjnyObsada aktorska (Karola Orłowska)
- 1967Film dokumentalnyBohater
- 1966Spektakl telewizyjnyObsada aktorska (Doktorowa)
- 1965OBCHOD NA KORZEFilm fabularnyObsada aktorska (Rozalia Lautmann)
- 1961Spektakl telewizyjnyObsada aktorska (Karola Orłowska)
- 1939Film fabularnyObsada aktorska (Basszewa, żona Abrama)
- 1924Film fabularnyObsada aktorska (córka przekupki)
- 1916Film fabularnyObsada aktorska (Bela, córka Baksimów)
- 1914Film fabularnyObsada aktorska
- 1913Film fabularnyObsada aktorska
- 1913Film fabularnyObsada aktorska
- 1912Film fabularnyObsada aktorska (Szajndełe)
- 1912Film fabularnyObsada aktorska (Szajndełe)
- 1913Film fabularnyObsada aktorska
- 1913Film fabularnyObsada aktorska
- 1914Film fabularnyObsada aktorska
- 1916Film fabularnyObsada aktorska (Bela, córka Baksimów)
- 1924Film fabularnyObsada aktorska (córka przekupki)
- 1939Film fabularnyObsada aktorska (Basszewa, żona Abrama)
- 1961Spektakl telewizyjnyObsada aktorska (Karola Orłowska)
- 1965OBCHOD NA KORZEFilm fabularnyObsada aktorska (Rozalia Lautmann)
- 1966Spektakl telewizyjnyObsada aktorska (Doktorowa)
- 1967Film dokumentalnyBohater
- 1967Film fabularny - telewizyjnyObsada aktorska (Karola Orłowska)
- 1970THE ANGEL LEVINEFilm fabularnyObsada aktorska (Fanny Myszkin)
- 1970THE ANGEL LEVINEFilm fabularnyObsada aktorska (Fanny Myszkin)
- 1965OBCHOD NA KORZEFilm fabularnyObsada aktorska (Rozalia Lautmann)
- 1939Film fabularnyObsada aktorska (Basszewa, żona Abrama)
- 1924Film fabularnyObsada aktorska (córka przekupki)
- 1916Film fabularnyObsada aktorska (Bela, córka Baksimów)
- 1914Film fabularnyObsada aktorska
- 1913Film fabularnyObsada aktorska
- 1913Film fabularnyObsada aktorska
- 1912Film fabularnyObsada aktorska (Szajndełe)
- 1967Film fabularny - telewizyjnyObsada aktorska (Karola Orłowska)
- 1967Film dokumentalnyBohater
- 1966Spektakl telewizyjnyObsada aktorska (Doktorowa)
- 1961Spektakl telewizyjnyObsada aktorska (Karola Orłowska)
Film fabularnyschowaj
Film fabularny - telewizyjnyschowaj
Film dokumentalnyschowaj
Spektakl telewizyjnyschowaj
- 1970THE ANGEL LEVINEFilm fabularnyObsada aktorska (Fanny Myszkin)
- 1967Film fabularny - telewizyjnyObsada aktorska (Karola Orłowska)
- 1966Spektakl telewizyjnyObsada aktorska (Doktorowa)
- 1965OBCHOD NA KORZEFilm fabularnyObsada aktorska (Rozalia Lautmann)
- 1961Spektakl telewizyjnyObsada aktorska (Karola Orłowska)
- 1939Film fabularnyObsada aktorska (Basszewa, żona Abrama)
- 1924Film fabularnyObsada aktorska (córka przekupki)
- 1916Film fabularnyObsada aktorska (Bela, córka Baksimów)
- 1914Film fabularnyObsada aktorska
- 1913Film fabularnyObsada aktorska
- 1913Film fabularnyObsada aktorska
- 1912Film fabularnyObsada aktorska (Szajndełe)
- 1967Film dokumentalnyBohater
Obsada aktorskaschowaj
Bohaterschowaj
Nagrody indywidualneschowaj
- 1967OBCHOD NA KORZEZłoty Glob (Nagroda Stowarzyszenia Prasy Zagranicznej w Hollywood)
Nominacja w kategorii: Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym - 1967OBCHOD NA KORZEOscar (Nagroda Amerykańskiej Akademii Sztuki Filmowej)
nominacja w kategorii: najlepsza aktorka w roli pierwszoplanowej - 1966OBCHOD NA KORZECzechosłowacka Nagroda Państwowa
- 1965OBCHOD NA KORZECannes (Międzynarodowy Festiwal Filmowy) Wyróżnienie Specjalne