Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

SPOWIEDŹ

1968
Janusz Zaorski

Oddział partyzantów dociera do Czesława Wąsika, ubogiego chłopa, który jest podejrzewany o ukrywanie broni. Żołnierze próbują podstępem, symulując egzekucję z rozkazu Państwa Podziemnego, zmusić chłopa do wyjawienia kryjówki. Etiuda jest adaptacją opowiadania Tadeusza Różewicza.

Temat stosunku partyzantów do ludności wiejskiej oraz problem egzekucji na podstawie wyroków Państwa Podziemnego kilkakrotnie podejmowano w polskim kinie. W połowie lat 60. Stanisław Różewicz zrealizował półgodzinny film telewizyjny Na melinę z cyklu Dzień ostatni dzień pierwszy na podstawie opowiadania Jana Józefa Szczepańskiego Wszarz. Jego bohater, Alojzy Szynalik, choć zapewne niewinny, zostaje ostatecznie rozstrzelany za współpracę z niemiecką żandarmerią. Dla Różewicza opowieść o nim staje się podstawą refleksji nad wojenną moralnością oraz degradacją reguł społecznego współżycia. Wątek ten podejmie raz jeszcze, niuansując go i wyraźniej podkreślając etyczny aspekt wykonania wyroku śmierci w filmie Ryś, adaptacji opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza Kościół w Skaryszewie.

Janusz Zaorski opowiada historię, która jest niejako rewersem fabuły Na melinę, ale o tym przekonujemy się dopiero w finale etiudy, gdy Czesław wyjmuje spod kołdry erkaem i ukrywa go na podwórku. Wcześniej oglądamy dramat człowieka, który jawi się jako niewinna, bezpodstawnie oskarżona ofiara. Opowieść zbudowana została na kontraście pomiędzy okrucieństwem partyzantów a niewinnością chłopa, którego wizerunek ocieplony jest dodatkowo przez relację z wnuczką. Czesław boi się żołnierzy, obawia się o dziewczynkę. Partyzanci są okrutni i bezwzględni. Zaorski zrezygnował ze zróżnicowania postaw, które zastosował Tadeusz Różewicz. Gdy pod pretekstem poszukiwania karabinu, żołnierze zmuszają Wąsika do wykopania dołu, który przypomina grób, prosi o możliwość spowiedzi. Swój największy grzech wyznaje przed partyzantami - przed laty doprowadził do śmierci ukochanej i ich nieślubnego dziecka w jej łonie: "Żyłem bez duszy, bo umarła, i tak już bez duszy zostanę. (…) Ludzie pochyleni nad nim ryczeli i rechotali, kwiczeli i rżeli." (T. Różewicz, Spowiedź, w: Próba rekonstrukcji, Wrocław 1979). Scena ta wywołuje silne emocje, ale z perspektywy finału ocena bohatera zmienia się gwałtownie. Nic nie jest już jednoznaczne w świecie, w którym wszelkie wartości zostały zniszczone.

Katarzyna Mąka-Malatyńska
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.