ŚLAD

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1998
• Premiera:
  1998. 04. 16
• Barwny, 43 min

Telewizyjna adaptacja utworu Idy Fink (ur. 1921), od 1957 r. zamieszkałej poza krajem, członkini Związku Autorów Piszących po Polsku w Izraelu. "Ślad", napisany pierwotnie jako słuchowisko radiowe, podobnie jak "Stół", znany z Teatru TV "Opis poranka", tom opowiadań "Skrawek czasu" czy powieść "Podróż" - jest "rekonstrukcją wydarzeń wydobytych z pamięci". Wedle określenia autorki, jej pisarstwo jest "grzebaniem w ruinach pamięci", nieustannym odwoływaniem się do doświadczeń własnych i osób z najbliższego otoczenia. Ida Fink, urodzona w Zbarażu, wychowana w duchu "świadomego żydostwa", miała za sobą getto i ucieczkę stamtąd wraz z siostrą, a potem gehennę życia z fałszywymi aryjskimi papierami, w ciągłym strachu przed zadenuncjowaniem. Bohaterką sztuki jest 22-letnia kobieta, cudem ocalała z zagłady. W dwa lata po wojnie przyjeżdża do prowincjonalnego miasteczka w poszukiwaniu siostry - żydowskiej dziewczynki, która ukrywała się podczas okupacji u jednego z mieszkańców mieściny. Szukając śladów jej obecności, Nieznajoma składa wizyty różnym osobom. Miejscowym nie podoba się jednak to prywatne śledztwo. Ludzie demonstrują obojętność lub nawet wrogość. Okazuje się, że z ocaleniem dziewczynki wiąże się pewna tragiczna tajemnica. Nieznajoma miała 17 lat, gdy wywieziono ją wraz z rodzicami do obozu. Ojciec powiedział jej wówczas tylko tyle: "ty jesteś młoda, może przeżyjesz. Pamiętaj, pojedź po wojnie do Polany Dolnej, do Józefa Kępińskiego. U niego jest Mila". Kobieta wróciła z obozu z gruźlicą kręgosłupa. Dopiero teraz rozpoczyna poszukiwania. Wie, że jej siostra miała papiery na nazwisko Stanisława Podolska. Wójt, którego Nieznajoma najpierw odwiedza, znał osobę o tym nazwisku, ale była to starsza pani. Mila miała wtedy 12 lat. W domu Kępińskich, gdzie się ukrywała, siostra znajduje wątły ślad - wycięte scyzorykiem na parapecie litery S., P. i M., a także skrawki listu czy dziennika, nie wiadomo, przez kogo pisanego. Ludzie, którzy ocalili żydowskie dziecko, niczego nie mogą wyjaśnić, bo zginęli w tragicznym wypadku tuż przed wyzwoleniem. Nie żyje również Stanisława Podolska. Przewożnik i miejscowy rybak pamięta tylko tyle, że kiedyś przewoził swoją łódką dziecko z Warszawy, rzekomo córkę szwagra Kępińskiego. Jedynie Durny Jasio otwarcie przyznaje, że "za Hitlera" parę razy widział w oknie na stryszku u Kępińskich dziewczynkę. Przypadkiem wygadał się w rozmowie z niejakim Bureckim, który trzymał z Niemcami. Przetrząsnęli cały dom, ale dziewczynki nie znaleźli. Durny Jasio widział ją jeszcze tylko raz, na stacji kolejowej, zaraz po wojnie. Wyglądała inaczej, ale to była ona, na pewno. I nie była sama. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj