EGIPSKA PSZENICA

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1994
• Premiera:
  1994. 10. 24
• Barwny, 82 min

Żartobliwa, rodzinna plotka głosi, że Maria Pawlikowska- Jasnorzewska i jej siostra, Magdalena Samozwaniec, pokłóciły się kiedyś o to, która z nich pierwsza napisze sztukę teatralną. W dodatku Marii teatr ciągle ukazywał się w kartach. Nie pozostało jej więc nic innego, jak spokojnie ulec przeznaczeniu. Pewnego letniego dnia 1924 zasiadła w ogrodzie i jedząc sporo bobu (podobno bogatego w fosfor), zabrała się do pisania. Wieczorem gotowa już była pierwsza jej sztuka - "Szofer Archibald". W tym samym roku wystawiono ją na scenie. Prawdziwy sukces teatralny zdobyli jednak "Zalotnicy niebiescy" w 1933. Była to historia o lotnikach, napisana niewątpliwie pod wpływem trzeciego męża poetki - oficera lotnictwa. Właściwie wszystkich swych bohaterów Pawlikowska-Jasnorzewska czerpała z najbliższego otoczenia (ziemiaństwa, artystów, naukowców). Nie przywiązywała jednak nigdy wagi do jakiejkolwiek wierności wobec pierwowzorów. Wybierała ludzi w miarę zamożnych, gdyż zależało jej jedynie na tym, aby postacie nie były wplątane w wir codziennych obowiązków, lecz miały czas na refleksję, a przede wszystkim - na miłość. Dla Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej miłość była żywiołem, którego nie wolno oceniać jako sprawy słusznej czy niesłusznej. Człowiek to istota zdolna do miłości, a ogarnięta nią całkowicie, nie jest w stanie podejmować świadomych decyzji. Wszelkie normy obyczajowe są albo przesądami, albo nadużywaniem praw społeczeństwa wobec jednostki. Pawlikowska-Jasnorzewska postulowała "kochanie nie wedle przepisów, lecz wedle prawideł serca". Publicznie żądała obyczajowego równouprawnienia kobiet, swobody i szczerości kultury erotycznej. Nic więc dziwnego, że jej sztuki spotykały się często z agresywną napaścią ze strony niektórych "bogobojnych" krytyków. Była pierwszą poetką, która w tak bezceremonialny sposób ukazała kobiecą potrzebę miłości i kobiecą siłę instynktu. Boy-Żeleński napisał: "mężczyzna wobec dramatu Pawlikowskiej staje nieraz w zawstydzonym i pozbawionym obrony położeniu". Poddawała ona bowiem bezlitosnej krytyce wszelkie stereotypy rodziny i macierzyństwa, dając w ten sposób wyraz swemu swoistemu feminizmowi.
Ruta - panna "z dobrego domu" bezgranicznie zakochuje się w młodym inżynierze Wiktorze Krzeptowskim. Staje więc przed koniecznością wyboru. Porzuca obiecującą karierę artystyczną i poświęca się całkowicie obowiązkom rodzinnym. Początkowo życie małżeńskie układa się znakomicie. Z czasem jednak pojawia się problem - Krzeptowscy nie mogą mieć dziecka. Dla Wiktora, widzącego w kobiecie jedynie istotę rodzącą, staje się to prawdziwym nieszczęściem. Ruta zaczyna przeżywać umieranie miłości. I oto, po latach, gdy jest już dojrzałą kobietą, jej namiętność wybucha po raz drugi, z jeszcze większą siłą. Niestety, obiektem owego uczucia staje się nieślubny syn Wiktora, którego Ruta wychowywała od dziecka. W dramatach Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej los jest jednak łaskawy dla miłości. Pani Krzeptowska nie popełnia kazirodztwa. Okazuje się, że Soter nie jest jej pasierbem. Ich uczucie nie jest więc zbrodnią, lecz jedynie pewną "niestosownością". Ruta i Soter łamią wszelkie prawa małżeńskie i normy obyczajowe, lecz stają się szczęśliwi. Wkrótce rodzi im się dziecko, a pan Wiktor pozbawiony rodziny, złudzeń i nadziei opuszcza dom. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj