POZWOLENIE NA ODSTRZAŁ

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1972
• Czarno-biały, 63 min
  
  Nigdy nieemitowany spektakl Teatru TV w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, istniejący wyłącznie w zapisie telerecordingowym.

Nadleśniczy Szymon z wieży obserwacyjnej widzi w lesie adiunkta i profesora, idących z bronią myśliwską przez jego rewir. W domu Teresa obserwuje ćwiczącą grę na skrzypcach córkę Szymona, Julię. Celina, żona Szymona, przygotowuje kolację. W jej trakcie dowiadujemy się, że adiunkt Wojtek będzie nocował u leśniczego Boremczuka wraz ze swym protektorem - Profesorem. Celina kładzie spać Julkę, opowiada jej bajkę o Kopciuszku zmieniając jej zakończenie. Szymon rozmawia z Teresą, która przyjechała tu na odpoczynek. Szymon wyjawia, że został przeniesiony wbrew swej woli - w poprzednim miejscy "zalazł" za skórę komuś ważnemu. Słychać strzał; Celina chce zwrócić na to uwagę, ale Szymon wyraźnie woli to przemilczeć. Następnego dnia w miasteczku Profesor przepytuje adiunkta o Szymona. To on spowodował przeniesienie niepokornego leśnika na gorsze miejsce. Profesor czuje się bezkarny, uważa że może polować tam gdzie chce bez pozwolenia. Celina prosi Wojtka o podwiezienie motorem do domu - uciekł jej autobus. Wojtek wytyka jej odejście ze szkoły; Celina była pedagogiem, ale nie mogła znieść zakłamania w szkolnictwie. Wie, że Profesor nielegalnie poluje u leśnika Boremczuka. Po powrocie do domu robi wyrzuty Szymonowi, że nie reaguje na kłusowanie na jego terenie; w poprzednim nadleśnictwie walczył z kłusownikami, a tu korzy się przed władzą. Celina chciałaby widzieć go takim jak kiedyś - niepokornym, Szymon po poprzednich doświadczeniach woli się nie wychylać.
W piwnicy Wojtek pokazuje Teresie słoje z owadami - szkodnikami leśnymi; prowokuje ją do rozmowy o konformiźmie. Teresa jest aktorką nie zgadzającą się na układy w teatrze. Wojtek wykłada swoje credo: lepiej nie mieć racji niż mieć kłopoty. Celina i Teresa jadą do kina w miasteczku na "Gwiazdę szeryfa".
Celina, Szymon, Wojtek i pułkownik grają w brydża. Pewny siebie Wojtek twierdzi, że nigdy nie przegrywa; Celina widzi, jak Teresa wysiada z samochodu Profesora; zabłądziła w lesie i trafiła do leśniczówki Boremczuka. Tam widziała zabijanie kozła złapanego we wnyki. Celina pod wpływem alkoholu zaczyna robić przytyki do obojętności Szymona na to, co się dzieje na podległym mu terenie. Teresa proponuje rozegranie psychodramy z udziałem obecnych; Celina rozdziela role całkowicie zbieżne z sytuacją każdego obecnego. Przygotowania przerywają odgłosy strzałów w pobliżu.
W biurze Szymon wyjawia pułkownikowi, że boi się kolejnego przeniesienia. Ma świadomość tego, że wszędzie trafi na kogoś kto uważa że jest ponad prawem. Woli przymknąć oczy niż walczyć bez efektu z ogarniającym cały kraj konformizmem. Pułkownik jest też zrezygnowany. Odszedł z koła łowieckiego żeby zaprotestować przeciw nieszanowaniu prawa, ale jest świadom bezproduktywności swojego gestu. Rano Teresa próbuje przekonać Celinę o tym, że lepiej mieć "święty spokój" niż walczyć z wiatrakami. Celina odpowiada jej drastycznym opisem zabijania skłusowanego kozła, o którym opowiedział w szkole kolega Julki. Nie wie, jak odpowiedzieć córce na jej pytanie o bezczynność ojca. Obie są świadome swej bezsilności; Teresa zarzuca Celinie niezadowolenie z Szymona, który stał się konformistą ze względu na rodzinę. Rozstają się w gniewie.
Wojtek przynosi Szymonowi poroże skłusowane w leśnictwie Boremczuka; Szymon odmawia interwencji wyczuwając prowokację. Ma świadomość tego, że wszyscy są odpowiedzialni za zło którym przesiąknięty jest kraj - jedni działaniem, inni swoim konformizmem.
Podczas spaceru Celina, Szymon, Teresa i Wojtek spotykają Profesora z bronią. Wojtek wobec bierności Szymona decyduje się na interwencję i zmusza Profesora do przyznania się do kłusownictwa; Profesor grozi mu zemstą.
Teresa wyjeżdża. Podczas pożegnania przybiega pułkownik i informuje, że Profesor stracił swoją pozycję. Wojtek nie wie, jak zareagować. Teresa w histerycznym śmiechu wykrzykuje: "Wychylajmy się! Znowu będziemy pierwsi!". Zrzuca suszące się prześcieradła. Wszystko będzie trzeba prać na nowo… [Grzegorz Pieńkowski]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj