NOVEMBRE

• Tytuł polski: LISTOPAD

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska, Francja
• Rok produkcji:
  1992
• Premiera:
  1993. 11. 25
• Gatunek:
  Film psychologiczny, Horror
• Język:
  francuski
• Barwny, Cinemascope. 88 min
  
  Lokacje: Łódź (ul. Tramwajowa, ul. Włokiennicza, ul. Piramowicza).

Film opowiada historię młodej, wrażliwej dziewczyny, która czuje się osaczona przez zło dostrzegane dookoła. W końcu sama przekracza niewidzialną granicę między dobrem i złem i staje się nosicielem demonów, które tak ją przerażają. Bohaterkę filmu, Sarę, studentkę pedagogiki specjalnej, poznajemy w szpitalu. Ona i jej przyjaciółka, Nowak, są świadkami ratowania z zapaści człowieka, którego organizm jest niszczony drgawkami. Sara poczuła, jak blisko krąży śmierć. Potem spotykamy Sarę i Nowak na seansie spirytystycznym, zorganizowanym przez kolegów w akademiku. Sara wpada w dziwny trans i wydaje jej się, że widzi jak płonie stół, przy którym wszyscy siedzą w skupieniu. Z powodu złego samopoczucia wraz z zatroskaną o nią Nowak opuszcza zebranych, gubiąc kolczyk. Podnosi go i chowa jeden z chłopców. Nowak ofiarowuje się, że przenocuje u niej w domu, bo Sara - studentka pedagogiki mieszka sama, wynajmuje mieszkanie, którego wnętrza są stare i ponure. Po drodze do domu dowiaduje się od Nowak, że interesuje się nią jeden z uczestników seansu spirytystycznego - student medycyny - Piotr, na którego i ona zwróciła uwagę. Zarówno przyjaciółka, Nowak, jak i zakochany Piotr będą bezradnymi świadkami wewnętrznych zmagań Sary i jej powolnej degradacji, która przybierze postać dolegliwości fizycznych i zaburzeń psychicznych w rozeznaniu własnych czynów. Sara dostrzegając wokół przejawy czającego się i atakującego ją samą zła, osaczona w listopadowym deszczu i błocie wielkiego, wrogiego miasta sama zaczyna przejawiać agresję, której się boi. Ani miłość Piotra, z którym zaczyna się spotykać, ani troskliwa przyjaźń Nowak, ani powrót, a właściwie ucieczka do rodzinnego domu na wsi i chwilowe schronienie się na łonie rodziny nie stanowią przeciwwagi dla jej zranionej wrażliwości pogrążającej się w rozpamiętywaniu obserwowanego zła (mgliste przypomnienie pożaru w domu babki z okresu, gdy była dzieckiem; zagryzienie sąsiada przez psy - czego sama była świadkiem; odkrycie w innych ludziach silnych instynktów samozniszczenia przez alkohol, narkotyki, uliczną miłość, uświadomienie sobie kruchej granicy między życiem a śmiercią). Nowak widząc cierpienie Sary, jej fizyczny ból, niepokojąc się o jej wymykanie się z normalnych, ludzkich kontaktów, szuka pomocy u księdza Andrzeja. Ksiądz Andrzej próbuje rozmawiać z Sarą, ale ta go odrzuca. Nowak dowiaduje się od księdza, że jego zdaniem jest to rodzaj opętania, które trzeba będzie z Sary zdjąć. Okazuje się, że na chorobę Sary nie znajduje lekarstwa ani medycyna (pielęgniarka Punk podejrzewa Sarę o zażywanie narkotyków, lekarz z przychodni zapisuje lekarstwo na listopadowe osłabienie), ani filozofia (profesor zapytany przez Sarę, czy Bóg akceptując zło moralne ludzi uwalnia ich od odpowiedzialności zań - wymawia się niewłaściwym miejscem do dyskusji), ani ksiądz, który wysłuchując spowiedzi Sary i oczyszczając ją przez odpuszczenie win - nie osiąga celu duchowego. Sara nie uzyskuje spokoju i zgody na świat i własną naturę. Sara osaczona przez własne, nieuchwytne demony wchodzi w świat zła, by z nim walczyć ich własną bronią. Przyczynia się lub jej się tak wydaje, do śmierci pielęgniarki, zabija na koncercie trashowym spotkanego w toalecie skina, wymierza sprawiedliwość nieznajomemu mężczyźnie w pijackiej melinie. Spotyka na ulicy Starego Człowieka, który zatrzymuje ją mówiąc, że "dalej już nie ma nic". Kiedy wydaje się, że dzięki wysiłkom księdza Andrzeja i Nowak bliska jest już wyleczenia - powrotowi do świata zachwianych wartości - budzi się w mieszkaniu Nowak z rękami we krwi. Jej przyjaciółka leży martwa w kałuży krwi na podłodze w kuchni. Teraz sama Sara chce wymierzyć sobie karę. Przywiązuje się łańcuchem zamkniętym na kłódkę do kierownicy w samochodzie, do którego włamała się na ulicy przed domem Nowak. Klucz od kłódki wyrzuca przez okno i podpala wnętrze samochodu benzyną. W ostatniej chwili chce się wycofać z powziętego zamiaru i usiłuje dosięgnąć ręką leżący przy samochodzie klucz. Sara ginie. Piotr idący ulicą rano ze świeżymi bułkami na śniadanie z Nowak i Sarą znika w ciemności bramy nie wiedząc, że krzątający się wokół wraku samochodu policjanci i strażacy próbują odtworzyć przebieg wypadku, który spowodowała ostatnia, tragiczna decyzja Sary. Na końcu wracamy do Sary widząc ją w jej własnym śnie, który zawsze ją prześladował, o czym opowiadała Piotrowi. Sara idzie przez pustą, wielką równinę próbując dogonić małą dziewczynkę z lalką. Kiedy chce do niej podejść, niewidzialna ręka dotyka jej ramienia i wtedy Sara odwraca się. Sara odwraca się do nas, a na jej twarzy pojawia się uśmiech.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Varia

pokaż

Nagrody

schowaj

• 1992
  Gdynia (Festiwal Polskich Filmów Fabularnych)-Nagroda Fundacji Kultury Polskiej
  Łukasz Karwowski