GLOOMY SUNDAY - EIN LIED VON LIEBE UND TOD

• Tytuł polski: GLOOMY SUNDAY - PIEŚŃ O MIŁOŚCI I ŚMIERCI

• Film fabularny
• Produkcja:
  Węgry, Niemcy (1989- )
• Rok produkcji:
  1999
• Język:
  niemiecki
• Barwny, 109 min

Smutna i poruszająca opowieść o wielkim uczuciu, przeznaczeniu i zawiłych kolejach losu, bardzo subtelnie zagrana przez odtwórców głównych ról - jednego z najlepszych niemieckich aktorów starszego pokolenia Joachima Króla, Włocha Stefano Dionisiego i debiutującą w kinowej roli Węgierkę Erikę Marozsan. Bohaterom osobliwego miłosnego trójkąta partneruje inny popularny niemiecki aktor, Ben Becker. Akcja filmu została osadzona w Budapeszcie lat 30. i 40. Centralny wątek skupia się wokół tragicznej miłości bohaterów oraz melancholijnej piosenki, która swego czasu wywoływała falę niewyjaśnionych samobójstw. Ta wzruszająca historia to nie tylko fikcja, ma również swoje tło autentyczne. Za podstawę scenariusza luźno posłużyła napisana w 1988 r. powieść "Das Lied vom traurigen Sonntag" Nicka Barkowa. Autor poruszył temat tajemniczych przypadków samobójstw dokonanych pod wpływem piosenki "Szamort Vas rnap" ("Gloomy Sunday") kompozycji Węgra Rezso Seressa, która w latach 30. i 40. podbiła cały świat i doprowadziła do wielu nieszczęść.
Film rozpoczyna się sceną z czasów współczesnych. Do jednej z budapeszteńskich restauracji przybywają dostojni goście - znany niemiecki biznesmen wraz z małżonką, którym towarzyszy ambasador. Niemiec obchodzi właśnie 80. urodziny, przed wielu laty był bywalcem restauracji prowadzonej wówczas przez Laszlo Szabo. Wspomina dawne czasy, melancholijną melodię "Gloomy Sunday" i swoją wielką miłość. Zdjęcie pięknej, młodej dziewczyny wciąż stoi na fortepianie. Gdy wzrok biznesmena pada na fotografię, starszy, posiwiały mężczyzna przeżywa ogromne wzruszenie. Chwilę później pada martwy na atak serca. Wszystko zaczęło się przed ponad 60 laty, pod koniec lat 30., właśnie w tej niewielkiej budapeszteńskiej restauracyjce. Właściciel, Laszlo Szabo (Joachim Król), prowadzi swój lokal z klasą, dba o wystrój, miłą obsługę i przede wszystkim znakomitą kuchnię. Kelnerką jest śliczna i znacznie młodsza od szefa Ilona (Erika Marozsan), która pomaga mu w interesach i dzieli z nim łoże. Aby umilić gościom czas, restaurator zatrudnia pianistę - młodego i przystojnego Andrasa Aradi (Stefano Dionisi). Aradi pozostaje pod urokiem pięknej Ilony, odwzajemniającej jego zainteresowanie. Bywalcem restauracji jest bawiący służbowo w Budapeszcie początkujący biznesmen, Hans Eberhard Wieck (Ben Becker), amator najpyszniejszych w mieście zrazów. Jednak nie tylko ulubiona potrawa sprowadza młodego Niemca do restauracji, jego sercem zawładnęła kelnerka Ilona. Nadchodzi czas powrotu do Berlina, Hans spędza ostatni wieczór w lokalu Laszlo. W tym dniu dziewczyna obchodzi urodziny, ale także przypada rocznica urodzin Niemca. Ilona dostaje kosztowne prezenty od szefa, a biedny muzyk ofiarowuje jej melodię, która od razu podbija serca gości. Zakochany Hans prosi dziewczynę o rękę. Gdy zostaje odrzucony, postanawia skrócić swoje męki, rzucając się z Mostu Wolności w głębiny Dunaju. Ratuje mu życie Laszlo, oferując nieszczęśliwie zakochanemu młodzieńcowi pomoc i przyjaźń. Nazajutrz Hans wraca pociągiem do Berlina, wdzięczny za wszystko nowemu przyjacielowi. Trwające od czterech lat wspólne życie Laszlo i Ilony toczy się dalej, jednak od pewnego czasu kobieta dzieli na zmianę łoże również z Andrasem, którego kocha równie gorąco jak swego szefa. Zniewoleni uczuciem mężczyźni godzą się na taki układ. Pewnego dnia w restauracji bawi przejazdem dyrektor znanej austriackiej firmy płytowej. Zachwycony utworem "Gloomy Sunday" proponuje kompozytorowi kontrakt. Andras niespodziewanie zdobywa sławę, a jego impresariem zostaje Laszlo. Nadal cała trójka trzyma się razem, melancholijna melodia podbija rynki muzyczne w Europie, a nawet w Ameryce. Restauracja Laszlo przeżywa okres świetności, stoliki zamawiają najznakomitsi mieszkańcy Budapesztu, towarzyska elita. Sielankę przerywa wojna. W restauracji pojawia się pewnego dnia dawny znajomy, teraz standartenfuhrer Hans Eberhard Wieck. Zgodnie z zarządzeniem rządu Rzeszy wszyscy Żydzi mieszkający w Budapeszcie będą internowani w obozach pracy. Pochodzenia żydowskiego jest Laszló Szabó. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Nagrody

schowaj

• 1999
  Bawarska Nagroda Filmowa
  w kategorii: najlepsze zdjęcia
  Edward Kłosiński