"Ziemia obiecana" najlepszym polskim filmem 120-lecia

"Ziemia Obiecana" Andrzeja Wajdy jest najlepszym filmem polskim w historii kina, a "Osiem i pół" Federico Felliniego - zagranicznym. Takie są wyniki ogólnopolskiej ankiety przeprowadzonej z okazji 120-lecia filmu.

Dziś, 28 grudnia 2015 roku, mija 120 lat od pierwszego publicznego pokazu filmu braci Lumiere, czyli momentu narodzin X Muzy. Aby uczcić tę rocznicę, Muzeum Kinematografii w Łodzi oraz Zakład Historii i Teorii Filmu Uniwersytetu Łódzkiego zainicjowały projekt "12 filmów na 120 lat kina", realizowany we współpracy ze Stowarzyszeniem Filmowców Polskich oraz portalem filmpolski.pl.
Dziś na konferencji prasowej w Muzeum Kinematografii podsumowano przedsięwzięcie.

Do uczestnictwa w przedsięwzięciu zostały zaproszone osoby profesjonalnie związane z filmem. Po pierwsze twórcy: reżyserzy, producenci, scenarzyści, autorzy zdjęć, scenografowie i kostiumolodzy, montażyści, autorzy muzyki filmowej i opracowań dźwięku. Po drugie - osoby związane z szeroko rozumianą kulturą filmową: krytycy, wykładowcy akademiccy, organizatorzy festiwali filmowych, dystrybutorzy, kierownicy DKF-ów, edukatorzy filmowi.
W projekcie "12 filmów na 120-lecie kina" ankietowani zostali poproszeni o wskazanie 12 tytułów "Najlepszych światowych filmów" oraz 12 tytułów "Najlepszych filmów polskich". Chodziło o subiektywne wybory, dlatego w zaproszeniu do wypełnienia ankiety napisano: "dla celów naszego projektu za najistotniejszy przyjmujemy osobisty punkt widzenia; nie pytamy o najważniejsze filmy w historii kina, ale właśnie o filmy najlepsze Pana/Pani zdaniem. Idealnie byłoby, gdyby udało się "wymazać z pamięci" wszelkie powstałe już "rankingi arcydzieł" i akademickie podziały na mistrzów i outsiderów - jesteśmy ciekawi, na ile ustalone kanony sprawdzają się współcześnie, na ile zaś podlegają modyfikacji".

• ZIEMIA OBIECANA (reż. Andrzej Wajda, 1975)
• RĘKOPIS ZNALEZIONY W SARAGOSSIE (reż. Wojciech Jerzy Has, 1965)
• POPIÓŁ I DIAMENT (reż. Andrzej Wajda, 1958)
• NÓŻ W WODZIE (reż. Roman Polański, 1962)
• SANATORIUM POD KLEPSYDRĄ (reż. Wojciech Jerzy Has, 1973)
• POCIĄG (reż. Jerzy Kawalerowicz, 1959)
• PRZYPADEK (reż. Krzysztof Kieślowski, 1981/1987)
• DZIEŃ ŚWIRA (reż. Marek Koterski, 2002)
• MATKA JOANNA OD ANIOŁÓW (reż. Jerzy Kawalerowicz, 1961)
• IDA (reż. Paweł Pawlikowski, 2013)
• ZEZOWATE SZCZĘŚCIE (reż. Andrzej Munk, 1960)
• REJS (reż. Marek Piwowski, 1970)

• OSIEM I PÓŁ (8 1/2, reż. Federico Fellini, 1963)
• OBYWATEL KANE (Citizen Kane, reż. Orson Welles, 1941)
• CZAS APOKALIPSY (Apocalypse Now, reż. Francis Ford Coppola, 1979)
• POWIĘKSZENIE (Blowup, reż. Michelangelo Antonioni, 1966)
• OJCIEC CHRZESTNY (The Godfather, reż. Francis Ford Coppola, 1972)
• LOT NAD KUKUŁCZYM GNIAZDEM (One Flew Over the Cuckoo's Nest, reż. Miloš Forman, 1975)
• 2001: ODYSEJA KOSMICZNA (2001: A Space Odyssey, reż. Stanley Kubrick, 1968)
• PULP FICTION (Pulp Fiction, reż. Quentin Tarantino, 1994)
• PÓŁ ŻARTEM, PÓŁ SERIO (Some Like It Hot, reż. Billy Wilder, 1959)
• AMADEUSZ (Amadeus, reż. Miloš Forman, 1984)
• DAWNO TEMU W AMERYCE (Once Upon a Time in America, reż. Sergio Leone, 1984)
• AMARCORD (Amarcord, reż. Federico Fellini, 1973)

- Wykazy "najlepszych filmów" i "najlepszych filmów polskich" (celowo biorę te określenia w cudzysłów), sporządzone w wyniku obliczeń indywidualnych ankiet uczestników projektu, nie są mianowicie Kanonem Najlepszych Filmów. To jedynie - tylko tyle i aż tyle - listy powstałe na podstawie uzyskanych zgłoszeń, jesienią 2015 r., koniec kropka! Gdyby przeprowadzić podobną ankietę rok wcześniej lub później, nawet na lekko zmodyfikowanej grupie osób - wyniki byłyby z pewnością odmienne - podkreśla dr Konrad Klejsa., pomysłodawca ankiety.

Wkrótce – 29 lutego – na stronie Muzeum Kinematografii udostępnione zostaną także indywidualne wskazania poszczególnych ankietowanych. Będą one zapewne okazją do interesujących porównań – a być może wskazówką dla tych, którzy chcieliby zapoznać się z filmowymi preferencjami cenionych przez siebie twórców, krytyków bądź wykładowców.