FILANTROP

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1997
• Premiera:
  1997. 10. 30
• 84 min

Współczesna komedia rozgrywająca się w środowisku angielskich naukowców i pisarzy. Jej autor, Christopher Hampton (ur.1946), należy do grona najciekawszych dramatopisarzy brytyjskich. Debiutował mając 18 lat sztuką "When Did You Last See My Mother?", rozgłos przyniosły mu znane również w Polsce dramaty "Dzikusy" (o masakrze Indian brazylijskich) i "Opowieści Hollywoodu", inspirowane losami słynnych pisarzy, jak Odon von Horwath, Tomasz Mann czy Bertolt Brecht, którzy uciekając przed faszyzmem w Europie wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych (głośną inscenizację tej sztuki przygotował przed laty dla Teatru TV Kazimierz Kutz). Hampton ma również na koncie liczne przekłady i telewizyjne adaptacje klasyki dramatu europejskiego. Jest autorem teatralnej i filmowej adaptacji "Niebezpiecznych związków", polskim widzom jego nazwisko kojarzy się też z "Całkowitym zaćmieniem" (spektakl Teatru TV, film w reż. Agnieszki Holland). Ostatnimi laty Christopher Hampton zadebiutował także jako reżyser filmowy obrazem "Carrington".
Tytułowy "Filantrop" ("Philantropist", 1970) to pracownik naukowy uwikłany w problemy sercowe i towarzyskie trochę wbrew swej woli, z powodu szczególnych cech charakteru. Philip jest człowiekiem słabym, biernie poddającym się biegowi zdarzeń. Wykłada, pisze lub czyta mądre teksty, wyjeżdża za granicę, odwiedza muzea, galerie, teatry, kina, pasjami układa anagramy - i od czasu do czasu cierpi. Nie potrafi kierować swoim życiem, nie umie zatrzymać przy sobie tych, na których mu zależy. Szuka u ludzi ciepła i akceptacji, by nieustannie potwierdzać sens własnej egzystencji. Właściwie jest antybohaterem, "niewiarygodnie mdłym facetem", jak twierdzi jego dziewczyna, ale ma w sobie tyle uroku i szczerości, że nie sposób minąć go obojętnie. Kolejny dzień w ustabilizowanym, nudnym życiu pedantycznego językoznawcy zaczyna się "mocnym akcentem" - w jego mieszkaniu pechowy dramatopisarz przypadkiem ginie z własnej ręki. Philip jest wstrząśnięty, natomiast jego narzeczona Celia, zaprzyjaźniony sąsiad Don, również wykładowca uniwersytecki, i pozostali goście zaproszeni na wieczór uznają wypadek za incydent groteskowy. Nikt z obecnych nie kryje swego cynizmu, egoizmu, obsesji na własny temat. W tym środowisku sztuką jest wygłaszanie poglądów w taki sposób, by mieć rację nawet wówczas, gdy się jej nie ma. Szczytem marzeń jest mistrzowskie operowanie paradoksem i wzbudzanie kontrowersji na każdym kroku, bo to budzi zainteresowanie i przynosi pieniądze. Bezgranicznie znudzony, zblazowany pisarz Braham, człowiek pozbawiony wszelkich zahamowań, zabiera z przyjęcia Celię. Z przerażonym Philipem zostaje na noc Araminta, znana z temperamentu i licznych, błyskawicznych podbojów. Urażona Celia, choć sama nie bez winy, zrywa zaręczyny. Nie chce ryzykować życia z beznadziejnie nudnym facetem, który nie potrafił jej nawet zdradzić i nigdy nie umiał zapanować nad kobietą. Philip, nie mający w żadnej sprawie własnego zdania, właściwie podziela jej obawy, że nie byliby razem szczęśliwi. Jednak samotność dokucza mu coraz bardziej, zwłaszcza gdy przypomni sobie pokoje, w których mieszkał, w różnych krajach, w różnych okresach życia. Wszystkie były puste. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj