HELOIZA I ABELARD

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1995
• Premiera:
  1997. 08. 18
• 64 min

"Urodą nie była najcudowniejsza, ale co do wiedzy, nie miała sobie równej..." - pisał o Heloizie Piotr Abelard w "Historii moich niedoli". Kiedy się poznali on miał lat 38, ona - zaledwie 16. On był już sławnym filozofem, teologiem, biegłym teoretykiem wiedzy scholastycznej i otoczonym uwielbieniem wykładowcą. Ona zaś wykształconą panną o wielostronnych zdolnościach, głodną wiedzy i marzącą o odmianie marnego, ludzkiego świata. Poznali się za sprawą czcigodnego kanonika Fulberta - wuja i opiekuna Heloizy. Abelard miał być nauczycielem jego siostrzenicy. Nieszczęsny Fulbert nie zdawał sobie sprawy, że wbrew swym surowym zasadom przyczynił się do powstania jednej z najsławniejszych i najtragiczniejszych legend miłosnych kultury śródziemnomorskiej. Abelarda i Heloizę połączyła bowiem nie tylko pasja intelektualna, ale i głębokie, namiętne uczucie, którego owocem był syn Astrolabiusz oraz niezwykła mnogość cierpień i szykan. Miłość Abelarda i Heloizy przetrwała jednak wszystko - kastrację filozofa przez zbirów Fulberta, tułacze życie w nieustannym strachu, wreszcie trwałą rozłąkę i zakonne odosobnienie, wybrane dobrowolnie przez oboje kochanków, a później małżonków. Sztuka Rogera Vaillanda opowiada o początkowym okresie romansu Heloizy i Abelarda, skłaniając się raczej ku legendzie niż historycznej wierności. Przedstawia ich jako parę romantycznych kochanków, zbuntowanych przeciwko ascetycznej moralności Średniowiecza. W ujęciu autora dramatu rygoryzm dwunastowiecznych obyczajów łatwo staje się pretekstem do okrucieństwa i nienawiści dla wszystkiego co inne, wolne, nieskrępowane. Abelard i Heloiza - pod względem intelektualnym przekraczają swoją epokę, bliżej im do oświeceniowego liberalizmu i kultu obyczajowo - myślowej swobody. Mimo, że przynajmniej początkowo żyją "w grzechu", że ich umysłowe poszukiwania ocierają się o herezję to pod względem moralnym okazują się zwycięzcami. Kanonik Fulbert zaś, mimo że z racji swego stanu obowiązany do wybaczania i miłości bliźniego, jest w rzeczywistości opętanym żądzą zemsty demonem. Premierowa inscenizacja Agnieszki Glińskiej to sprawnie zrealizowana opowieść o miłości, stłamszonej przez nienawiść i obłudę ludzi, uchodzących za strażników moralności. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Pierwowzory

schowaj

Patrz także:

schowaj

• 1957
  HELOIZA I ABELARD
  Spektakl telewizyjny / Roger Vailland / Adam Hanuszkiewicz
• 1963
  LISTY HELOIZY
  Spektakl telewizyjny / Pierre Abelard / Adam Hanuszkiewicz