CASUS "POTULICE"

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1999
• 26 '

Każdy w podbydgoskich Potulicach wie, że w latach wojny Niemcy utworzyli w tym miasteczku obóz, w którym więziono, głodzono i zmuszano do ciężkiej pracy tysiące Polaków. Była to głównie ludność cywilna, także wiele kobiet i dzieci. Zmarli w obozie pochowani są w jednakowych mogiłach, leżą pod jednakowymi, kamiennymi krzyżami. Teren cmentarza zaś jest miejscem uroczystości czczących ich pamięć. Obozowi i zbrodniom okupanta poświęcona jest też Izba Pamięci w miejscowej szkole. Uczniowie o obozie, którego miejsce zajmuje dziś więzienie, uczą się na lekcjach. Nie dowiedzieli się jednak, że kiedy z obozu wyszli Polacy, wkrótce trafili do niego Niemcy z okolic Bydgoszczy i Pomorza. Również ludność cywilna - dzieci, kobiety i starcy. Obóz dla Niemców istniał od 1945 do 1950 roku. W tym czasie byli polscy więźniowie zamienili się w strażników. Zachowały się do dziś księgi zmarłych obu obozów. W pierwszym było to 1297 osób, w drugim - 3100. Zwłoki niemieckich więźniów wrzucano za miastem do dołów na wyrobisku po piasku. Z czasem miejsce to przekształciło się w śmietnisko. Na zapomnianych prochach, o których istnieniu niewielu wie i nie chce wiedzieć, zalega dziś kilkumetrowa warstwa betonowych płyt, odpadów chemicznych i wszelkiego śmiecia. We wrześniu 1998 roku grupa byłych niemieckich więźniów Potulic zapragnęła uczcić pamieć zmarłych stawiając pomnik. W miasteczku wywołało to zdziwienie. Nie brakowało też głosów sprzeciwu. Autor filmu w jego wstępie umieścił napis: "Kiedy 33 lata temu polscu biskupi pisali do biskupów niemieckich "...przebaczamy i prosimy o przebaczenie..." mało kto rozumiał o co chodzi. Niestety, nie rozumieją do dziś". Wypowiedzi mieszkańców Potulic, które przytoczył w dokumencie przypominającym to niechlubne wydarzenie z powojennej historii naszgo kraju, świadczą o prawdziwości tych słów. O obozie dla Niemców utworzonym w byłym obozie dla Polaków mówią w filmie: ks. Stanisław Zymuła, prof. Włodzimierz Jastrzębski - historyk, Leszek Bronka - autor jedynej pracy o tym obiekcie, Edmund Wilczyński - były więzień "Potulic", a potem strażnik, oraz Wojciech Kuzman - syn jednego z niemieckich więźniów. Opinie Polaków o istnieniu obozu i uczczeniu pamięci zmarłych w nim prezentują zaś: Anna Kierszczowska - nauczycielka, Stanisław Gapiński - członek Związku Więźniów Obozów Koncentracyjnych, Łukasz Dembiński z Wielkiej Łąki - były więzień "Potulic" oraz anonimowi mieszkańcy miasteczka. (źródło: www.tvp.com.pl)

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj