PIONIERZY

• Film dokumentalny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  2018
• Barwny, 53 min

Struktura filmu została skonstruowana na podstawie istotnych momentów związanych z historią Wrocławia w powojennym okresie, w latach 1945 - 1948, widzianą oczami pierwszych mieszkańców miasta. Film składa z kilku części.
Pierwsza część ukazuje losy osób, które reprezentują kierunki napływu ludności do powojennego Wrocławia. Ich osobiste historie odsłaniają nie tylko indywidualne motywy przyjazdu, ale są także egzemplifikacją szerszego społecznego zjawiska - masowego napływu ludności do Wrocławia. Towarzyszyły mu różnorakie intencje, od zwykłej ciekawości, poprzez państwowe nakazy, po próbę ucieczki i ukrycia wojennej przeszłości. Opowieściom towarzyszą symbole: historycznego, towarowego pociągu oraz Dworca Nadodrze, a także historyczne przestrzenie ulic Śródmieścia. W tej części ukazane są również ludzkie losy splecione z codzienną rzeczywistością, także tą materialną. Przedstawione historie ukazują ambiwalentne wobec niej postawy: z jednej strony dość powszechny szaber, a z drugiej okupioną wyrzeczeniami troskę o dobra kultury. Przykładem tej ostatniej postawy jest ocalenie i transport Panoramy Racławickiej.
Kolejna część to opowieść o codzienności powojennego Wrocławia, nazywanego wówczas podobnie jak całość Ziem Zachodnich - polskim "dzikim zachodem". To opowieść o walce o względną normalność i stabilizację, której wyrazem było m.in. zdobycie dachu nad głową i pracy. W tej części zaprezentowano widzowi skalę wojennych zniszczeń oraz akcje mające na celu względne przywrócenie miastu jego podstawowych funkcji. Podjęty zostanie również problem tzw. zinstytucjonalizowanego szabru.
W trzeciej części są przedstawione problemy związane z koegzystencją napływających do Wrocławia Polaków i jego dotychczasowych mieszkańców Niemców. Spotkania te obfitowały w różne postawy od nienawiści i dominującej wówczas niechęci po tzw. ludzkie traktowanie, pomoc, a niekiedy i sympatię. W tej części omówione zostaną także nastroje społeczne, które towarzyszyły pierwszym mieszkańcom powojennego Wrocławia - strach, niepewność, poczucie tymczasowości, tęsknota za utraconą na wschodzie kraju małą ojczyzną, a z drugiej strony ogromny entuzjazm towarzyszący wielu, zwłaszcza młodym przybyszom.
Część czwarta to opowieść o zmaganiu z trudną codziennością. Jej wyrazem były szaber place - symbole ówczesnego dzikiego zachodu, na których zdobywało się środki do życia. Powojenna codzienność to także przemoc, rozboje i walka z podziemiem niepodległościowym, dla którego członków Wrocław był dogodnym miejscem ucieczki.
W ostatniej części zaprezentowano historie osób, w których opowieściach można uchwycić owego niezwykłego ducha towarzyszącego pierwszym powojennym wrocławianom. Poprzez różnorodne zabiegi związane z odtworzeniem klimatu kultowej, mieszczącej się u zbiegu ulic Szewskiej i Wita Stwosza jadłodajni U Fonsia, ukazana zostanie niezwykła energia wrocławian. Wyłonione są tu te elementy, które uzasadniają ów fenomen budowy nowej tożsamości Wrocławia i szerzej Dolnego Śląska - rolę elity intelektualnej, ludzi kultury, kapłanów, a przede wszystkim rodzących się na gruzach miasta silnych więzi, wspólnych doświadczeń, przeżyć i działań. [TVP]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj